Przepisy których przedmiotem jest umowa przewozu, zawarte są w dwóch podstawowych aktach prawnych, w kodeksie cywilnym, w którym to zawarte są podstawowe (ogólne) zasady odnoszące się do tego typu umów oraz w ustawie Prawo przewozowe, która zawiera szczegółowe unormowania tego typu umowy, stanowiące lex specjalis w stosunku do przepisów ogólnych, które mają jedynie znaczenie posiłkowe (subsydiarne).
Rozdział poświęcony umowie przewozu w kodeksie cywilnym zawiera zaledwie 20 artykułów, dlatego też należy uznać, że nie stanowi on uregulowania wyczerpującego tak skomplikowanej tematyki jaką jest „przewóz”. Zgodnie z treścią art. 775 KC stosuje się do przewozu w zakresie poszczególnych rodzajów transportu tylko o tyle, o ile przewóz ten nie jest uregulowany odrębnymi przepisami. W aktualnym stanie prawnym, przepisy szczególne istnieją w stosunku do wszystkich głównych gałęzi transportu i mają one zasadnicze znaczenie dla danej dziedziny prawa przewozowego.
Ustawa prawo przewozowe, odnosi się do wszystkich rodzajów transportu krajowego z wyłączeniem transportu morskiego, w zakresie którego zastosowanie ma kodeks morski z dnia 18 września 2011 r. oraz transportu lotniczego, do którego stosujemy ustawę z dnia 3 lipca 2002r.
Zgodnie z treścią art. 1 ustawy prawo przewozowe, przepisy niniejszej ustawy odnoszą się do przewozów wykonywanych odpłatnie. Należy jednak zaznaczyć, że przepisy tej ustawy mają odpowiednie zastosowanie do przewozów nieodpłatnych, z zastrzeżeniem, że są one wykonywane przez podmiot posiadający status przewoźnika, to znaczy posiadającego odpowiednie do tego uprawnienia, określone odrębnymi przepisami prawa.
Umowa przewozu należy niewątpliwie do tzw. kategorii umów o charakterze kwalifikowanym, czyli przewóz wykonuje „przewoźnik”, to znaczy podmiot uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w tym zakresie (działalności transportowej).
Potwierdzeniem powyższego jest art. 774 KC, zgodnie z którym: „Przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy”.
Przepisy ustawy prawo przewozowe mają zastosowanie do przewozu osób i rzeczy, z tym, że tylko niektóre z przepisów mają zastosowanie zarówno do jednego jak i drugiego rodzaju przewozu.
Zasadniczo, przedmiotem przewozu osób są osoby, które zawarły z przewoźnikiem umowę przewozu, jednak w przypadku przewozów grupowych, umowę z przewoźnikiem zawiera tzw. organizator przewozu (np. biura podróży). W takiej sytuacji, poszczególni uczestnicy przewozu stanowią przedmiot umowy, którym pomimo, że nie są stronami umowy, będą przysługiwały określone uprawnienia.
Jeśli chodzi o przewóz rzeczy sprawa jest prostsza, ponieważ przedmiot umowy stanowią tylko rzeczy materialne, nadane do przewozu w sposób opakowany albo też luzem.

Powrót do listy aktualności

Facebook