Pomimo ogromnego szumu medialnego, jaki powstał wokół ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks Karny – oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.541) który w zasadzie ograniczył się jedynie do poinformowania społeczeństwa, o możliwości zatrzymania prawa jazdy za pokwitowaniem w przypadku poruszania się pojazdem z prędkością przekraczająca 50 km/h na obszarze zabudowanym, jednakże warto wiedzieć, iż w raz z wejściem w życie w/w ustawy zmianie uległo kilka innych artykułów, z których co najmniej cześć może i jak pokazuje praktyka ma zastosowanie przy zarobkowym transporcie drogowym zarówno osób jak i rzeczy.
Mianowicie, w znowelizowanej treści art. 130a ustawy Prawo o ruchu drogowym, który to wskazuje sytuację kiedy to pojazd jest usuwany na koszt właściciela, który został właśnie rozbudowany. I tak, do 18 maja br. do sytuacji tej dochodziło w przypadkach gdy: pozostawiono pojazd w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu; nie okazano przez kierującego dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu, dopuszczono się przekroczenia wymiarów, dopuszczalnej masy całkowitej lub nacisku osi określonych w przepisach ruchu drogowego, pozostawiono pojazd nieoznakowanego kartą parkingową czy pozostawienie pojazdu w miejscu przeznaczonym dla pojazdu kierowanego przez osoby niepełnosprawne jak też pozostawienie pojazdu w miejscu obowiązywania znaku wskazującego, że zaparkowany pojazd zostanie usunięty na koszt właściciela. Natomiast, w dniu 18 maja br. katalog ten został rozbudowany również o punkt 6) wskazujący, iż pojazd zostanie usunięty na koszt właściciela w przypadku kierowania nim przez osobę nieposiadającą uprawnienia do kierowania pojazdami albo której zatrzymano prawo jazdy i nie ma możliwości zabezpieczenia pojazdu poprzez przekazanie go osobie znajdującej się w nim i posiadającej uprawnienie do kierowania tym pojazdem. I choć problem wydaje się być znikomy (bo który świadomy zawodowy kierowca wyrusza w drogę nie posiadając uprawnień?) to praktyka pokazuję, iż przypadki takie się zdarzają. Trzeba w tym miejscu przypomnieć, iż kierowca wykonujący przewóz rzeczy bądź osób prócz samego uprawnienia do prowadzenia pojazdu w zakresie danej kategorii, zobligowany jest również zarówno na podstawie chociażby ustawy o transporcie drogowym do odbycia badania lekarskiego, badania psychologicznego jak też kwalifikacji wstępnej w przypadku uzyskiwania uprawnień, bądź szkolenia okresowego w przypadku kontynuacji uprawnień. Kierowca wykonujący zarobkowy przewóz zobowiązany jest ponadto zgodnie z postanowieniami ustawy o kierujących pojazdami, po otrzymaniu wcześniej wskazanych dokumentów do złożenia wniosku o dokonanie wpisu w prawie jazdy do właściwego starosty. I tutaj, pojawiają się pewne problemy, gdyż znaczna cześć społeczeństwa kierowców, (zapewne, poniekąd wynika to z ciągle zmieniających się przepisów w tej materii) nie zdaje sobie sprawy, iż niewykonanie powyższych obowiązków jest równoznaczna z nieposiadaniem uprawnień do kierowania pojazdem danej kategorii w celach zarobkowych. Takie zachowanie nie tylko powoduje narażenie się na karę grzywny podczas kontroli drogowej ale również od niedawna jest równoznaczne z usunięciem i przechowywaniem pojazdu na koszt właściciela na wyznaczonym przez starostę parkingu strzeżonym do czasu uiszczenia opłaty za jego usunięcie i przechowywanie. Natomiast maksymalna stawka za usunięcie i przechowywanie pojazdu, w przypadku pojazdów wykorzystywanych w transporcie zarobkowym to na przykład: „pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t do 7,5 t – za usunięcie – 550 zł; za każdą dobę przechowywania – 45 zł, pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 7,5 t do 16 t – za usunięcie – 780 zł; za każdą dobę przechowywania – 65 zł, pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 16 t – za usunięcie – 1150 zł; za każdą dobę przechowywania – 120 zł, pojazd przewożący materiały niebezpieczne – za usunięcie – 1400 zł; za każdą dobę przechowywania – 180 zł.” Tak więc, jak pokazuje również praktyka, sytuację takie mają miejsce, jak również konsekwencje, nawet biorąc pod uwagę jedynie aspekt finansowy – mogą okazać się znaczne.
Warto również wspomnieć, iż w raz ze znowelizowaniem ustawy Prawo o ruchu drogowym w dniu 18 maja br. do polskiego systemu prawnego została wprowadzona definicja „blokady alkoholowej” która oznacza „urządzenie techniczne uniemożliwiające uruchomienie silnika pojazdu silnikowego i pojazdu szynowego, w przypadku gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez kierującego powietrzu wynosi co najmniej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3” w raz z szeregiem regulacji i instytucji służących wprowadzenia tychże urządzeń do obrotu. Rozszerzeniu uległ również zakres przypadków, kiedy to Policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem. Od 18 maja br. do konsekwencji takiej dojdzie również w przypadku: przekroczenia w okresie 1 roku od dnia wydania prawa jazdy liczby 20 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego bądź stwierdzenia, na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć, iż w okresie 2 lat od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy, kierujący popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, bądź dopuścił się trzech wykroczeń z pośród: spowodowanie bezpieczeństwa w ruchu drogowym na drodze publicznej, w strefie zamieszania bądź ruchu, również w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka; prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym; niestosowanie się do znaku lub sygnału drogowego bądź osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli ruchu drogowego; w przypadku przekroczenia dopuszczalnej prędkości o ponad 30 km/h lub niezachowanie należytej ostrożności. Również szumnie poruszana w mediach kwestia kierowania pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h w obszarze zabudowanym czy też przewożeniu osób w liczbie większej niż wskazana w dowodzie rejestracyjnym lub wynikającą z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji. W przypadku zbagatelizowania faktu zatrzymania prawa jazdy, starostwa właściwy przedłuża decyzję na czas do 6 miesięcy.
Rozszerzeniu uległ również zakres sytuacji, w których to właściwy starostwa może wydać decyzję o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami silnikowymi. Aktualnie od 18 maja br. cofnięcie uprawnień może nastąpić na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji, również w przypadku popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, jak również w przypadku dopuszczenia się trzech wspomnianych wcześniej wykroczeń.
Autor: Kamil Kiwior, prawnik Kancelarii Transportowej LEGALTRANS