Kontrola drogowa, zwłaszcza gdy zdarza się po raz pierwszy lub poza granicami kraju, może wiązać się dla przewoźnika z niemałym stresem. Kierowcy zawodowi w transporcie krajowym i międzynarodowym poza bardzo dobrą znajomością przepisów obowiązujących w państwie, do jakiego się udają, powinni być dlatego przygotowani na spotkanie ze służbami. Mowa tu przede wszystkim o obowiązku posiadania kompletu niezbędnych dokumentów. Na co w takim razie „lubią” zwracać uwagę kontrolujący zarówno w Polsce, jak i innych państwach UE?
Kto może skontrolować ciężarówkę?
Jakie organy są uprawnione do skontrolowania ciężarówek będących w trasie? Zgodnie z obowiązującymi przepisami w naszym kraju są to:
- Funkcjonariusze Policji
- Inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego
- Funkcjonariusze Straży Granicznej
- Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej
- Strażnicy gminni
- Osoby działające w imieniu zarządcy drogi (nie dotyczy GDDKiA)
Straż miejska uzyskała uprawnienia do kontrolowania i ważenia ciężarówek w marcu br. w związku z nowelizacją ustawy o drogach publicznych.
Co najczęściej podlega sprawdzeniu podczas kontroli ciężarówek?
Stres związany z kontrolą można zredukować w dużym stopniu poprzez odpowiednie przygotowanie się na to zdarzenie. Komplet dokumentów, a także należyta dbałość o pojazd i ładunek odejmą każdemu przewoźnikowi niepotrzebnych zmartwień i nerwów. Tylko wtedy kontrola przebiegnie szybko i sprawnie oraz nie zakończy się nałożeniem mandatu.
Dokumentacja przewozowa
W kabinie każdego kierowcy powinna znaleźć się przede wszystkim kompletna dokumentacja przewozowa. To w szczególności listy przewozowe, dokumentacja dotycząca transportowanych towarów, faktury za zrealizowane przewozy i świadectwo pochodzenia. Jeżeli transport ma charakter międzynarodowy, będzie to ponadto zezwolenie na międzynarodowy przewóz rzeczy, list CMR, karnet TIR, ATA, czy zezwolenie EKMT.
Kontrolujący zwracają także szczególną uwagę na przewozy kabotażowe. Musimy pamiętać, że są to przewozy ograniczone czasowo i ilościowo, dlatego w tym zakresie nie może dochodzić do nadużyć. Kary za naruszenie przepisów związanych z kabotażem są w niektórych krajach bardzo surowe i dotkliwe. Przykładem takiego państwa jest Francja. Za naruszenie przepisów dotyczących kabotażu grozi kara w wysokości 15 tys. euro, która może zostać połączona z czasowym zatrzymaniem pojazdu.
Dokumentacja pojazdu
Dokumentacja związana z pojazdem obejmuje szereg licznych dokumentów. Do najważniejszych spośród nich zaliczymy ubezpieczenie OC pojazdu, kartę pojazdu i dowód rejestracyjny. Jeżeli kierowca wykonuje na przykład przewóz towarów niebezpiecznych lub żywego inwentarza, jest to odpowiednio świadectwo potwierdzające zgodność pojazdu z wymaganiami umowy ADR oraz dokument wydany przez Powiatowego Lekarza Weterynarii, zatwierdzający pojazd do przewozu zwierząt.
Dokumentacja związana z kierowcą
Dokumentacja związana z kierowcą to natomiast:
- Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika
- Licencje na krajowy przewozów osób i rzeczy oraz pośrednictwo w takich przewozach
- Licencja wspólnotowa – gdy kierowca wykonuje transport międzynarodowy
- Prawo jazdy
- Zaświadczenia o ważnych badaniach lekarskich i psychologicznych
- Zaświadczenia o posiadanych kwalifikacjach
Jeżeli kierowca świadczy usługi przewozu określonych grup towarów, lista ta ulega wydłużeniu o dodatkowe pozycje. Może być to m.in. certyfikat ADR uprawniający go do przewożenia towarów szczególnie niebezpiecznych.
Świadectwo pracy kierowcy
Każdy pracownik pochodzący spoza kraju należącego do UE, jednak wykonujący pracę na tym obszarze, jest zobowiązany do posiadania przy sobie świadectwa kierowcy. To dokument, który potwierdza, że przebywa on na terenie UE legalnie oraz spełnia wszystkie wymogi, jakie są nakładane na kierowców zawodowych. Firmy, które zatrudniają więc pracowników z państw trzecich, powinny dokładnie zapoznać się ze wszystkimi niezbędnymi procedurami, wymaganiami i potrzebną dokumentacją. Za brak świadectwa kierowcy grożą nie tylko kary finansowe. Jedną z sankcji jest utrata możliwości ubiegania się o takie świadectwa dla pozostałych pracowników.
Sposób wykonywania transportu – stan techniczny pojazdu i bezpieczeństwo ładunku
Sama kompletna dokumentacja to oczywiście nie wszystko. Podczas kontroli w kraju lub poza granicami uprawnione organy nie lekceważą również stanu technicznego pojazdu i sposobu zabezpieczenia przewożonego ładunku. Wciąż niestety na tym polu dochodzi do wielu zaniedbań. Gdy dojdzie jednak do stwierdzenia nieprawidłowości, może skutkować to opóźnieniami w transporcie. To z kolei grozi ryzykiem strat finansowych dla firmy. Przedsiębiorcy muszą więc dbać o kompletne wyposażanie swoich pojazdów, zgodne z wymaganiami innych państw. Podstawą są również regularne przeglądy techniczne i zabezpieczanie towarów uwzględniające ich rodzaj oraz specyfikę.
Czas pracy kierowców
Podczas kontroli przeprowadzanej przez uprawniony organ, musimy być także przygotowani na kontrolę czasu pracy. To jeden z podstawowych, obowiązkowych punktów, który na pewno nie zostanie pominięty. Pamiętajmy, że okres kontroli obejmuje dzień bieżący oraz 28 poprzedzających go dni. Kontrolujący zwracają uwagę na czas odpoczynków, ich regularność, odbiór, a także łączny czas pracy. Tak szczegółowy, dokładny charakter tych czynności wynika przede wszystkim ze względów bezpieczeństwa. W wyniku zmęczenia i braku snu znacząco obniża się nasza koncentracja. Dochodzi również do wydłużenia czasu reakcji. Taki kierowca stwarza wtedy zagrożenie nie tylko dla siebie, ale również dla innych. Dzięki instalowanym w pojazdach tachografom kontrola czasu pracy nie jest jednak czynnością skomplikowaną i czasochłonną. Oczywiście wtedy, gdy nie występują w niej żadne nieprawidłowości wymagające dalszego sprawdzenia. Przypomnijmy, że postanowienia Pakietu Mobilności planowane na 2024 r. przewidują wydłużenie tego okresu z 28 dni na 56 dni. Nawet jedno naruszenie przepisów o czasie pracy, które miało miejsce kilkadziesiąt dni wcześniej może grozić w takiej sytuacji nałożeniem na kierowcę kary.
Terminowe pobieranie danych z tachografu
Mimo dostępności wielu innowacyjnych urządzeń, które pozwalają na zdalne odczytywanie danych z tachografu bez konieczności powrotu kierowców do bazy, nadal wiele firm nie wywiązuje się z tego obowiązku w terminie. Jest to dlatego kolejny „punkt” podczas kontroli, na który służby zwracają szczególną uwagę.
Dane z tachografu powinny być pobierane co najmniej raz na 3 miesiące (90 dni), a dane z karty kierowcy co najmniej raz na 21 dni. Sytuacje, w których możemy odstąpić od tych terminów, zostały wskazane w rozporządzeniu Ministra Transportu z dnia 23 sierpnia 2007 r. w sprawie częstotliwości pobierania danych z tachografów cyfrowych i kart kierowców oraz warunków przechowywania tych danych.
Tych z Państwa, którzy potrzebują wsparcia w kraju i za granicą zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami. Kancelaria LEGALTRANS zapewniamy profesjonalną pomoc podczas kontroli, usługi tłumaczeniowe oraz reprezentację przed wszystkimi służbami i organami.