Komisja Europejska stworzyła Europejski Zielony Ład – zbiór inicjatyw politycznych, których nadrzędnym celem jest osiągnięcie neutralności dla klimatu w Europie do 2050. W lipcu 2021 Komisja Europejska przedstawiła nowy pakiet legislacyjny „Fit for 55”, który aktualizuje założenia Europejskiego Zielonego Ładu.
Celem pakietu „Fit for 55” jest obniżenie emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% (w stosunku do poziomu z 1990 roku) do roku 2030 roku. W założeniach, do 2050 roku, Europa ma stać się pierwszym, neutralnym dla klimatu kontynentem na świecie. Jakie postanowienia istotne dla branży transportowej znalazły się w tym dokumencie?
„Pakiet Fit for 55” a transport – na jakich założeniach się opiera?
Nowy pakiet klimatyczny zawiera 13 wniosków ustawodawczych. Część z nich aktualizuje obowiązujące już przepisy UE, a część wprowadza zupełnie nowe propozycje legislacyjne. Poniżej omawiamy najważniejsze cele pakietu „Fit for 55”.
Wzmocnienie EU ETS
EU ETS, czyli unijny system handlu uprawnieniami do emisji odpowiada za określanie i nakładanie cen na emisję dwutlenku węgla. Chcąc zachęcić konsumentów i przedsiębiorców do wybierania rozwiązań „czystszych”, obniżających emisję, planowane jest jego wzmocnienie oraz rozszerzenie na nowe sektory. Do tej pory w ciągu ostatnich lat udało się zredukować emisję pochodzącą z produkcji energii oraz energochłonnych gałęzi przemysłu o 42,6%.
Przewidywane w tym zakresie zmiany odnoszą się do:
- Stopniowego wycofywania bezpłatnych uprawnień dla lotnictwa oraz dostosowania do światowego systemu kompensacji i redukcji emisji dwutlenku węgla dla lotnictwa międzynarodowego (CORSIA);
- Włączenia do systemu EU ETS emisji pochodzących z żeglugi;
- Ustanowienia nowego, odrębnego systemu handlu uprawnieniami do emisji w stosunku do dystrybucji paliwa dla transportu drogowego i budynków.
Zmiany w rozporządzeniu o normach emisji dla samochodów osobowych i dostawczych
Rozwiązaniem problemu dotyczącego zbyt wysokiej emisji spalin w transporcie ma stać się zaostrzenie przepisów rozporządzenia o dopuszczonych normach emisji dla samochodów osobowych i dostawczych.Zmiany mają na celu przyspieszenie przejścia na mobilność bezemisyjną poprzez ustanowienie nowych wymogów emisyjnych. Od 2030 r. obniżenie średniej emisji z nowych samochodów ma osiągnąć 55%, natomiast od 2035 r. 100%. W praktyce oznacza to, że wszystkie nowe samochody, które zostaną zarejestrowane od 2035 r., mają mieć zerową emisję.
Zmiany w rozporządzeniu ws. rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych
Nowe regulacje obejmą również rozporządzenie dotyczące paliw alternatywnych. Nakładają one na państwa członkowskie nowe obowiązki z zakresu zwiększenia pojemności ładowania, proporcjonalnie do sprzedaży pojazdów bezemisyjnych. Ponadto, wymagane jest również zainstalowanie stacji ładowania i tankowania pojazdów na głównych autostradach w regularnych odległościach – co 60 km (samochody elektryczne) i co 150 km (samochody tankowane na wodór).
Zgodnie z założeniami, do 1 stycznia 2024 r. państwa członkowskie są zobowiązane do przesłania Komisji Europejskiej projektu w zakresie rozmieszczenia odpowiedniej infrastruktury oraz określenia ram rozwoju krajowego rynku paliw alternatywnych w sektorze transportowym.
Zmiany rozporządzenia zakładają ponadto zapewnienie dostępu statkom powietrznym i morskim do czystej energii elektrycznej w głównych portach i na lotniskach. Zobowiązuje to dostawców do dostarczania coraz to większej ilości zrównoważonych paliw dla branży lotniczej i morskiej.
Nowy mechanizm dostosowania cen na granicach przy imporcie
Aby uniknąć sytuacji, w której działania podejmowane w Europie doprowadziłyby do ucieczki gazów cieplarnianych poza jej granice, zdecydowano się na wprowadzenie cen za emisję dwutlenku węgla w przypadku importu niektórych towarów. Ma to na celu doprowadzenie do globalnego spadku emisji, a także zachęcenie firm zagranicznych do podejmowania podobnych działań.
Założenia pakietu „Fit for 55” dotyczące wspólnego wysiłku redukcyjnego
Na koniec, warto wspomnieć również o rozporządzeniu w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego. Dla każdego kraju członkowskiego zaostrzeniu uległy wartości docelowe w zakresie redukcji emisji w przypadku:
- transportu drogowego;
- krajowego transportu morskiego;
- rolnictwa;
- budynków;
- małych sektorów przemysłu.
Zostały one podzielone przede wszystkim na podstawie zamożności państwa, z uwzględnieniem PKB na mieszkańca i efektywności kosztowej oraz mając na uwadze różne możliwości i sytuacje wyjściowe każdego kraju.
Jeśli chcą Państwo dowiedzieć się więcej na temat zmian wprowadzonych przez pakiet „Fit for 55”, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Transportową LEGALTRANS.