Zgodnie z art. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym , tachografy powinny być instalowane w pojazdach zarejestrowanych w państwach członkowskich UE, które są przeznaczone do przewozu drogowego osób lub rzeczy oraz do których zastosowanie ma rozporządzenie (WE) nr 561/2006. Używanie urządzeń rejestrujących to jednak tylko jeden z obowiązków nakładanych na osoby pracujące w branży transportowej. Każdy tachograf wymaga również kalibracji i legalizacji.
Tachograf – po co instaluje się go w pojazdach?
Tachograf to urządzenie rejestrujące i monitorujące. Najnowsze urządzenia mają wbudowany system lokalizacji satelitarnej, pozwalają określić trasę przebytą przez pojazd, prędkość jazdy, usterki, a także szeroko rozumiane aktywności kierowcy. Przede wszystkim czas jazdy, przerwy, odpoczynki i dyżury.
Istnieją dwa rodzaje tachografów, analogowe i cyfrowe. Zgodnie z przepisami UE tachografy cyfrowe instaluje się we wszystkich pojazdach służących do przewozu rzeczy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i przewozu osób z liczbą miejsc powyżej 9 łącznie z kierowcą, zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 1 maja 2006 roku. Obecnie powszechnie wykorzystuje się tachografy cyfrowe, jednak wciąż w obiegu możemy spotkać się z urządzeniami starego typu, czyli tachografami analogowymi. Tachografy są montowane w kabinach kierowców. Powinny zostać zainstalowane w taki sposób, aby ze swojego siedzenia mieli oni dostęp do wszystkich niezbędnych funkcji.
Dane gromadzone przez tachograf podlegają kontrolom i weryfikacjom. Ich przedstawienia mogą zażądać m.in. uprawnieni przedstawiciele służb podczas kontroli drogowej. Przypomnijmy, że planowana na koniec bieżącego roku, rewolucja w krajowym prawie drogowym przewiduje karę utraty prawa jazdy na okres 3 miesięcy za fałszowanie i ingerencję we wskazania z urządzenia rejestrującego.
Czym jest kalibracja i legalizacja tachografu?
Do obowiązków użytkowników tachografów należy dokonywanie ich okresowych kalibracji i legalizacji.
Przez kalibrację tachografu należy rozumieć aktualizację lub potwierdzenie parametrów pojazdu przechowywanych w pamięci danych. Parametry pojazdu obejmują natomiast jego:
- identyfikację – numery VIN, VRN i kod rejestrującego państwa członkowskiego,
- charakterystykę -m.in. wielkość opon, ustawienie ogranicznika prędkości, bieżący czas UTC, bieżącą wartość licznika kilometrów. Przy czym samą aktualizację lub potwierdzenie jedynie czasu UTC uważa się za jego regulację, a nie kalibrację.
Do kalibracji urządzenia rejestrującego niezbędna jest karta warsztatowa.
Legalizacja tachografu jest natomiast potwierdzeniem tego, że kalibracja pojazdu przebiegła w sposób prawidłowy. Dzięki niej możliwe staje się stwierdzenie, że dany tachograf nadaje się do dalszego użytku i może być legalnie wykorzystywany w pojeździe. Legalizacja ma na celu potwierdzenie lub aktualizację parametrów i danych regulowanych przez kalibrację. Podczas legalizacji sprawdza się również funkcjonowanie tachografu oraz jego dopasowanie do konkretnego pojazdu.
Kiedy i gdzie należy wykonać kalibrację tachografu?
Każdą kolejna kalibracja tachografu powinna być przeprowadzana co 2 lata. Wcześniejsze wykonanie kalibracji wymagane jest w przypadku awarii, zepsucia tachografu lub jego wadliwego działania. Kalibrację musimy wykonać także po zmianie numeru rejestracyjnego pojazdu. Może być również wymagana wtedy, gdy wymieniliśmy ogumienie.
Do przeprowadzenia kalibracji są upoważnione Okręgowe Stacje Kontroli Pojazdów, a także wybrane warsztaty, posiadające odpowiednie uprawnienia.
Jak sprawdzić, czy w pojeździe przeprowadzono przegląd tachografu?
Po dokonaniu instalacji oraz kalibracji tachografu mocuje się obok niego lub na nim tabliczkę pomiarową (instalacyjną). Musi być ona dostępna w łatwym miejscu. Nie może sprawiać również trudności w odczytaniu. Po każdej takiej inspekcji w miejsce starej tabliczki mocuje się nową.
Na tabliczce pomiarowej zawarte są dane wskazujące na m.in.: nazwę, adres lub firmę uprawnionego instalatora albo warsztatu, współczynnik charakterystyczny pojazdu, rozmiar opon, czy skuteczny obwód opon.
Tabliczka instalacja, podobnie jak wszelkie połączenia, których rozłączenie mogłoby powodować niewykrywalne zmiany danych lub niewykrywalne utraty danych, podlega plombowaniu.
Jakie kary grożą za brak kalibracji tachografu?
O okresowe przeprowadzanie kalibracji tachografu powinien dbać każdy pracodawca. W przypadku kontroli, która wykaże naruszenia przepisów, mandat może jednak zostać nałożony również na kierowcę. Pamiętajmy, że tachograf może stracić swoją ważność na skutek m.in. zmiany numerów rejestracyjnych pojazdu, uszkodzenia lub naprawy urządzenia, czy zerwania zabezpieczających plomb.
Mandat w wysokości 2 tys. złotych grozi za brak ważnej kalibracji oraz spowodowanie, że legalizacja straci swoją ważność. Takim mandatem może zostać obarczony zarządzający transportem. Dla przedsiębiorcy jego wysokość wyniesie 1 tys. złotych.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zasad rozliczania czasu pracy kierowców, skontaktuj się ze specjalistami z Kancelarii Transportowej Legaltrans. Zajmujemy się kompleksowym rozliczaniem czasu pracy kierowców. Dzięki współpracy z naszym partnerem biznesowym – LEGAL TELEMATICS wykonujemy ewidencję czasu pracy bez konieczności manualnego sczytywania danych z tachografu. Zapraszamy do współpracy!