Przedsiębiorstwa transportowe, które korzystają z pojazdów wyposażonych w tachografy cyfrowe, są zobowiązane posiadać również kartę przedsiębiorstwa. Dokument niezbędny do rozpoczęcia użytkowania danego pojazdu, a ponadto uzyskiwania danych z urządzenia rejestrującego.
Czym jest i do czego służy karta przedsiębiorstwa?
Definicja karty przedsiębiorstwa znalazła się w art. 2 ust. 2 lit. j) rozporządzenia nr 165/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym.
Karta przedsiębiorstwa to inaczej karta do tachografu, którą wydaje organ państwa członkowskiego przedsiębiorstwu transportowemu używającemu pojazdów wyposażonych w tachografy. Karta przedsiębiorstwa służy identyfikacji tego przedsiębiorstwa transportowego. Pozwala ponadto na wyświetlanie, pobieranie i drukowanie danych zapisanych w tachografie, który został zabezpieczony blokadą przez daną firmę.
Oznacza to, że karta przedsiębiorstwa gwarantuje dostęp do wszystkich najważniejszych danych gromadzonych przez urządzenia rejestrujące. Wykorzystuje się ją również w celu blokowania i odblokowywania tachografów cyfrowych, mając na względzie ochronę dostępu do rejestrowanych przez nie danych dotyczących własnej firmy. Blokada powinna zostać nałożona i aktywowana przed pierwszym przewozem wykonanym pojazdem wyposażonym w tachograf. Jej ściągnięcie następuje natomiast w momencie, w którym przedsiębiorstwo transportowe przestaje go użytkować.
Przypomnijmy, że pobieranie danych z tachografu cyfrowego przy użyciu karty przedsiębiorstwa wykonuje się co najmniej raz na 90 dni. Dane z karty kierowcy przedsiębiorca ma z kolei obowiązek pobierać co najmniej raz na 28 dni.
Samowolna zmiana lub usunięcie danych zapisanych na karcie przedsiębiorstwa, karcie kierowcy lub w tachografie cyfrowym jest przesłanką do cofnięcia licencji, o których mowa w art. 5b ust. 1 i 2 ustawy o transporcie drogowym, czyli licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób i pośrednictwa przy przewozie rzeczy. W toku kontroli drogowej inspektor ma ponadto prawo do zatrzymania karty przedsiębiorstwa, jeśli wywiera ona niedozwolony wpływ na funkcjonowanie tachografu.
Jak wyrobić kartę przedsiębiorstwa?
W Polsce kartę przedsiębiorstwa wydaje Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych (PWPW). Z wnioskiem o wydanie tego dokumentu powinni wystąpić przewoźnicy drogowi lub inne podmioty wykonujące przewozy drogowe, które korzystają z pojazdów wyposażonych w tachografy cyfrowe. Nie ma przy tym znaczenia, czy są oni właścicielami tych pojazdów, czy jedynie ich użytkownikami. Przedsiębiorcy mogą również ubiegać się o wydanie większej liczby kart niż jedna.
O kartę nie mogą natomiast wnioskować wszystkie przedsiębiorstwa. Dokumentu nie uzyskają firmy prowadzące warsztaty, w których wykonuje się kalibrację lub aktywuje urządzenia rejestrujące.
Kartę przedsiębiorstwa wydaje się na okres wynoszący 5 lat.
Aby móc ubiegać się o ten dokument, należy:
- Posiadać odpowiednie uprawnienia, jakie przepisy prawa nakładają na przewoźników drogowych (m.in. licencje, zezwolenia). Co jednak ważne, do wniosku o wydanie karty przedsiębiorstwa nie trzeba załączać kopii licencji transportowej.
- Złożyć prawidłowo wypełniony wniosek do PWPW. Wniosek można przedłożyć za pośrednictwem strony internetowej info-car.pl lub wysłać tradycyjną drogą pocztową na adres PWPW. Do wniosku obligatoryjnie dołącza się tylko skan oświadczenia o posiadaniu pojazdu podlegającemu obowiązkowi wyposażenia w tachograf cyfrowy.
- Jeżeli karta przedsiębiorstwa została ukradziona, wraz z wnioskiem przedkłada się oświadczenie o utracie karty. Gdy doszło do jej kradzieży – zaświadczenie o zgłoszeniu kradzieży na Policji. W sytuacji wymiany dokumentu na skutek zmiany danych osobowych lub administracyjnych, do wniosku należy dołączyć poprzednią kartę przedsiębiorstwa.
Czas oczekiwania na wydanie karty wynosi do 3 tygodni w przypadku złożenia wniosku papierowego pocztą lub 7 dni, jeśli wniosek został złożony elektronicznie.
Za wydanie karty przedsiębiorstwa należy także uiścić opłatę w wysokości 282,90 zł.
- spełnienia przez przedsiębiorcę przejmującego wymagań określonych w art. 5 ust. 2, który odwołuje się do przepisów rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 – w odniesieniu do przejścia uprawnień wynikających z zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego lub
- spełnienia przez przedsiębiorcę przejmującego wymagań odpowiednio określonych w art. 5a lub art. 5c ust. 1 lub 2, lub art. 6 ust. 1 – w odniesieniu do przejścia uprawnień wynikających z licencji.
Takie postępowanie wszczyna się na wniosek przedsiębiorcy przejmującego uprawnienia.
Uprawnienia z licencji mogą zostać ponadto przeniesione na spadkobiercę w przypadku śmierci osoby fizycznej, która legitymowała się takim dokumentem oraz posiadała zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, jednak pod warunkiem, że podobnie jak zmarły przedsiębiorca, spełnia on określone w przepisach wymogi. Z wnioskiem do właściwego organu administracji publicznej o przeniesienie decyzji związanej z przedsiębiorstwem może wystąpić właściciel przedsiębiorstwa w spadku, a w przypadku śmierci przedsiębiorcy będącego wspólnikiem spółki cywilnej także inny wspólnik spółki cywilnej (art. 13a w zw. z art. 42 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej). Decyzja w sprawie przeniesienia licencji wspólnotowej albo zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego powinna zostać wydana nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Kary za użyczenie licencji osobie trzeciej
Mając na uwadze powyższe, użyczenie licencji transportowej osobie trzeciej jest działaniem niezgodnym z prawem, zagrożonym surowymi sankcjami. Przedsiębiorca, który decyduje się na pożyczenie licencji transportowej lub wypisu z licencji, powinien liczyć się z ryzykiem cofnięcia dokumentu licencji transportowej, a także zakazem wykonywania zawodu przewoźnika drogowego. Przeniesienie uprawnień następuje natomiast tylko w przypadkach przewidzianych w ustawie.