Już za chwilę czekają nas znaczące zmiany w zakresie naruszeń, które prowadzą do utraty dobrej reputacji przewoźnika oraz wpływają na ocenę ryzyka firm z branży transportowej. Na początku tego miesiąca Komisja Europejska opublikowała dwa rozporządzenia unijne, które mają wejść w życie 23 maja br.
Jedno z rozporządzeń, o których mowa to rozporządzenie wykonawcze 2022/694 zmieniające rozporządzenie (UE) 2016/403 w odniesieniu do nowych poważnych naruszeń przepisów unijnych, które mogą prowadzić do utraty dobrej reputacji przez przewoźnika drogowego. W dokumencie tym znalazły się pogrupowane z uwzględnieniem stwarzającego zagrożenia kategorie i rodzaje naruszeń, w tym nowe rodzaje naruszeń związane z przepisami Pakietu Mobilności dotyczące kabotażu i delegowania kierowców. Rozporządzenie dzieli naruszenia na: poważne naruszenia (PN), bardzo poważne naruszenia (BPN) i najpoważniejsze naruszenia (NN). Przypomnijmy, że już jednokrotne popełnienie najpoważniejszego naruszenia skutkuje wszczęciem postępowania o utratę dobrej reputacji przewoźnika. W przypadku poważnych i bardzo poważnych naruszeń procedurę wszczyna się, gdy zostaną one popełnione wielokrotnie.
Unijny katalog naruszeń od 23 maja 2022 r.
Rozporządzenie 2022/694 zmieniające rozporządzenie (UE) 2016/403 wprowadziło podział naruszeń na następujące grupy:
- naruszenia przepisów rozporządzenia (WE) nr 561/2006: załoga, okresy prowadzenia pojazdu, przerwy, okresy odpoczynku, organizacja pracy;
- naruszenia przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014: instalacja tachografu, użytkowanie tachografu, karty kierowcy lub wykresówki, przedstawianie informacji, wadliwe działanie;
- naruszenia przepisów dyrektywy Rady 92/6/EWG;
- naruszenia przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009: licencja wspólnotowa, świadectwo kierowcy, kabotaż;
- naruszenia przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009: licencja wspólnotowa, zezwolenie na wykonywanie usług regularnych, formularz przejazdu dla usług okazjonalnych i innych usług nieobjętych obowiązkiem posiadania zezwolenia, przepisy dotyczące przewozów kabotażowych;
- naruszenia przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008;
- naruszenia przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1057.
Najpoważniejsze naruszenia (NN) zagrożone utratą dobrej reputacji
Zgodnie ze znowelizowaną treścią rozporządzenia do najpoważniejszych naruszeń z grupy pierwszej należeć będzie przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu wynoszącego 9 godz. o 50% lub więcej (od 13 h 30 wzwyż) oraz przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu wynoszącego 10 godz. o 50% lub więcej (od 15 h wzwyż). Najpoważniejsze naruszenie stanowić ma także przekroczenie tygodniowego czasu prowadzenia pojazdu o 25% lub więcej (od 70 h wzwyż) oraz przekroczenie maksymalnego całkowitego czasu prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni o 25% lub więcej (od 112 h 30 wzwyż).
Do najpoważniejszych naruszeń z grupy drugiej zaliczymy natomiast m.in. instalację i korzystanie z niehomologowanego tachografu, posługiwanie się przez kierowcę sfałszowaną kartą kierowcy lub kartą, która nie jest jego własnym dokumentem, czy posiadanie w pojeździe lub korzystanie z nielegalnego urządzenia, które może zmieniać zapisy tachografu.
Grupa trzecia zawiera dwa najpoważniejsze naruszenia w postaci niezamontowania urządzenia ograniczenia prędkości oraz posiadania i korzystania z nielegalnego urządzenia ograniczenia prędkości lub urządzenia, które może sfałszować dane w urządzeniu ograniczenia prędkości.
Najpoważniejszym naruszeniem z grupy czwartej będzie wykonywanie przewozu towarów bez posiadania ważnej licencji wspólnotowej, podobnie jak w grupie piątej odnoszącej się do przewozu pasażerów. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy przykładowo licencja została sfałszowana, wycofana, wygasła lub kierowca nie posiada takiego dokumentu.
Częstotliwość występowania poważnych naruszeń
W załączniku II rozporządzenia 2022/694 zmieniającego rozporządzenie (UE) 2016/403 znalazł się wzór, który ma przyczynić się do usprawnienia i ułatwienia wszczynania postępowań o utratę dobrej reputacji przewoźnika przez organy kontrolne.
Tak jak zaznaczaliśmy na początku, aby właściwy organ mógł uznać poważne naruszenia (PN) i bardzo poważne naruszenia (BPN) za poważniejsze, muszę one zostać popełnione wielokrotnie.
Przy obliczaniu częstotliwości występowania wielokrotnych naruszeń należy wziąć pod uwagę:
- wagę naruszenia (PN lub BPN);
- czas (okres przynajmniej roku od daty kontroli);
- liczbę pojazdów wykonujących operacje transportowe, którymi kieruje zarządzający transportem (średnio na rok).
W ocenie powinno uwzględniać się także potencjał stworzenia zagrożenia dla bezpieczeństwa drogowego. Rozporządzenie wskazuje, że maksymalną częstotliwość poważnych naruszeń, powyżej której powinny one być uznawane za poważniejsze, ustala się następująco:
- 3 PN/na pojazd/na rok = 1 BPN
- 3 BPN/na pojazd/na rok = uruchomienie krajowej procedury w sprawie oceny dobrej reputacji.
Unijne przepisy zezwalają ponadto państwom członkowskim na ustanowienie bardziej rygorystycznych progów, jeżeli tylko są one przewidziane w ich krajowych postępowaniach administracyjnych dotyczących oceny dobrej reputacji.