Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (dalej: utd) definicją transportu drogowego obejmuje również działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy oraz działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób. 

Podjęcie i wykonywanie pośrednictwa przy przewozie rzeczy lub osób, podobnie jak podjęcie i wykonywanie transportu drogowego, nie jest możliwe bez spełnienia określonych wymogów. 

W przywołanym akcie prawnym, jak również w innych aktach prawnych, nie znajdziemy wyjaśnienia, czym jest i na czym dokładnie polega pośrednictwo przy przewozie rzeczy. Ustawodawca, w art. 4 pkt 24 utd. zdefiniował wyłącznie pośrednictwo przy przewozie osób. Zarówno jeden, jak i drugi rodzaj działalności może być jednak realizowany tylko na podstawie odpowiedniej licencji (licencja spedycyjna).

Pośrednictwo przy przewozie osób 

Pośrednictwem przy przewozie osób jest działalność gospodarcza polegająca na przekazywaniu zleceń przewozu osób samochodem osobowym, pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą lub taksówką oraz:

a) zawieraniu umowy przewozu w imieniu klienta lub przedsiębiorcy wykonującego przewóz osób lub

b) pobieraniu opłaty za przewóz osób, lub

c) umożliwianiu zawarcia umowy przewozu lub umożliwianiu uregulowania opłaty za przewóz osób

– samochodem osobowym, pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 i nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą lub taksówką za pośrednictwem dostarczonych lub udostępnionych do tych celów środków komunikacji elektronicznej, domen internetowych, aplikacji mobilnych, programów komputerowych, systemów teleinformatycznych lub innych środków przekazu informacji.

Pośrednik czy spedytor?

Tematem niniejszego artykułu pozostaje jednak działalność gospodarcza w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy. Podstawą do podjęcia i wykonywania tego rodzaju transportu drogowego jest licencja na wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie, nazywana również licencją spedycyjną.

Występujący o nią podmiot nie musi dysponować swoją flotą pojazdów ciężarowych, ponieważ do jego głównych zadań należy przede wszystkim organizacja całej procedury przewozu, udzielanie porad,  przygotowywanie niezbędnych dokumentów, komunikowanie ze sobą kontrahentów transakcji handlowych. Choć, co warto podkreślić raz jeszcze, obowiązki pośrednika nie zostały wyszczególnione przez ustawodawcę w żadnym akcie prawnym. 

Pośrednictwo klasyfikuje się jako umowę nienazwaną, nieuregulowaną w Kodeksie cywilnym. Mimo że ustawa o transporcie drogowym nie posługuje się w tym miejscu bezpośrednio terminem „spedycji”, w praktyce nie sposób nie odnieść wrażenia, że zakres działalności polegającej na pośrednictwie przy przewozie rzeczy pozostaje bardzo zbliżony do zadań, jakie spoczywają na spedytorze. Należy zadać sobie dlatego pytanie, czy „pośrednik” i „spedytor” są pojęciami tożsamymi? 

Prezentowane stanowiska różnią się od siebie. Jedni zaliczają je do takich, natomiast niektórzy podkreślają występujące pomiędzy nimi różnice, co wynika z faktu, że umowa spedycji w odróżnieniu od pośrednictwa, została uregulowana w Kodeksie cywilnym, art. 794 – 804. 

Ustawodawca wyraźnie określił jej istotę i konstrukcję, wskazał także na jej odpłatny charakter oraz wyznaczył granice odpowiedzialności spedytora. Stąd też w tym z prezentowanych stanowisk pośrednictwa przy przewozie rzeczy nie traktuje się na równi ze spedycją, jako pojęcia z nią tożsamego, a jako jeden z elementów spedycji. 

Licencja spedycyjna na pośrednictwo przy przewozie rzeczy 

Obowiązek legitymowania się licencją spedycyjną w zakresie wykonywania transportu drogowego polegającego na pośrednictwie przy przewozie rzeczy wynika wprost z art. 5b ust. 2 pkt 1 utd. Licencja ta jest zezwoleniem w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców. 

W odniesieniu do licencji spedycyjnej nie stosuje się podziału na licencję spedycyjną krajową i licencję spedycyjną międzynarodową. Obowiązuje tu jeden dokument – jeden rodzaj uprawnienia. 

Kto może ubiegać się o wydanie licencji spedycyjnej? 

O licencję na pośrednictwo przy przewozie rzeczy może wystąpić podmiot gospodarczy, będący osobą fizyczną, prawną lub jednostką nieposiadającą osobowości prawnej, bądź osoba działająca z upoważnienia innego podmiotu gospodarczego, którzy deklarują prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na pośredniczeniu przy przewozie rzeczy. 

Jakie są wymogi uzyskania licencji na wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa rzeczy? 

Odpowiedzi na to pytanie należy poszukiwać w art. 5c ust. 2 utd. Licencji tej udziela się przedsiębiorcy, jeżeli: 

  1. Członkowie organu zarządzającego osoby prawnej, osoby zarządzające spółką jawną lub komandytową, a w przypadku innego przedsiębiorcy – osoby prowadzące działalność gospodarczą: 
    1. Nie zostały skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwa karne skarbowe lub przestępstwa umyślne: przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, środowisku lub warunkom pracy i płacy albo inne mające związek z wykonywaniem zawodu, 
    2. Nie wydano im prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego;
  2. Znajduje się on w odpowiedniej sytuacji finansowej – dysponuje środkami finansowymi lub majątkiem w wysokości 50 000 euro, co wymaga potwierdzenia m.in. rocznym sprawozdaniem finansowym lub odpowiednimi dokumentami, o których mowa w art. 5c ust. 3 utd. 
  3. Przynajmniej jedna z osób odpowiedzialnych za zarządzanie przedsiębiorstwem lub osoba zarządzająca transportem drogowym uzyskała certyfikat kompetencji zawodowych. Jest to dokument, który potwierdza, że legitymująca się nim osoba posiada wiedzę i kwalifikacje niezbędne do podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego. 

Na jaki okres udziela się licencji spedycyjnej? 

Licencja na wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy jest wydawana na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat, uwzględniając wniosek strony.

Kto wydaje licencję spedycyjną?

Organem właściwym w sprawach udzielenia, odmowy udzielenia, zmiany lub cofnięcia licencji na wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy jest starosta właściwy dla siedziby przedsiębiorcy określonej w KRS, a w przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi – adresu stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej określonego w CEIDG, co wynika z treści art. 7 ust. 4 pkt 2 utd. 

Ile kosztuje wydanie licencji na wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy? 

Wysokość opłaty pozostaje uzależniona od tego, na jaki okres ma zostać wydana licencja. Wyróżniono w tym zakresie 3 stawki:

  • 800 zł za licencję wydawaną od 2 do 15 lat;
  • 900 zł za licencję wydawaną od 15 do 30 lat;
  • 1000 zł za licencję wydawaną od 30 do 50 lat.

Ile czeka się na wydanie licencji spedycyjnej? 

Standardowy czas oczekiwania wynosi miesiąc, jednak w niektórych sytuacjach może on ulec wydłużeniu do 2 miesięcy, o czym wnioskodawca zostanie oczywiście poinformowany. 

Wniosek o wydanie licencji w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy 

Wniosek o udzielenie licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy powinien zawierać w szczególności

  • oznaczenie przedsiębiorcy, jego adres i siedzibę albo miejsce zamieszkania;
  • informację o wpisie do CEID albo numer w KRS, jeżeli są wymagane;
  • numer identyfikacji podatkowej (NIP);  
  • określenie rodzaju i zakresu transportu drogowego;
  • określenie czasu, na który licencja ma być udzielona.

Do wniosku o udzielenie licencji dołącza się ponadto: 

  • oświadczenie osoby zarządzającej transportem następującej treści: „Oświadczam, że zgodnie z art. 5c ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym będę pełnić rolę osoby zarządzającej transportem drogowym w przedsiębiorstwie” oraz kopię certyfikatu kompetencji zawodowych tej osoby;
  • oświadczenie dotyczące spełnienia wymogu dobrej reputacji;
  • dokumenty potwierdzające spełnienie warunków dotyczących odpowiedniej sytuacji finansowej;
  • dowód wniesienia opłaty;
  • w przypadku ustanowienia pełnomocnictwa – dokument potwierdzający ustanowienie pełnomocnika wraz z potwierdzeniem uiszczenia opłaty skarbowej za pełnomocnictwo.

Gdy we wniosku wystąpią braki formalne, wnioskodawca zostanie wezwany przez urząd do ich poprawienia w terminie co najmniej 7 dni od dnia otrzymania wezwania. 

Jeżeli chcą mieć Państwo pewność, że sprawa zostanie rozpatrzona pomyślnie i w krótkim czasie, serdecznie zapraszamy do skorzystania z usług naszej kancelarii. Współpracujące z nami firmy mogą liczyć na naszą fachową pomoc we wszystkich sprawach administracyjnych. Pomożemy Państwu w skompletowaniu całej wymaganej dokumentacji, a także jej poprawnym uzupełnieniu, co znacząco usprawni całą procedurę. 

Licencja spedycyjna a transportowa – różnice

Licencja spedycyjna nie upoważnia legitymującego się nią podmiotu do wykonywania przewozów drogowych. Na jej podstawie może on wyłącznie pośredniczyć przy przewozie drogowym rzeczy, a więc podejmować działania mające na celu przede wszystkim kojarzenie kontrahentów handlowych i doprowadzenie do zawarcia pomiędzy nimi określonej umowy. Wykonywanie przewozów drogowych jest natomiast możliwe na podstawie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. To podstawowy dokument, który uprawnia do wykonywania zarobkowego transportu drogowego na obszarze kraju. Do przewozów międzynarodowych potrzeba z kolei licencji wspólnotowej.

Powrót do listy aktualności

Facebook