Zaczął działać wykaz informacji o podatnikach VAT, który ma pomóc firmom skutecznie i szybko weryfikować kontrahentów.
Wykaz zastąpił dotychczas funkcjonujące listy podatników VAT: zarejestrowanych i niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT.
Biała lista umożliwia:
- sprawdzenie czy twój kontrahent jest czynnym podatnikiem VAT,
- jeśli twojemu kontrahentowi odmówiono rejestracji, wykreślono go z rejestru lub przywrócono zarejestrowanie jako podatnika VAT
- potwierdzenie numeru rachunku bankowego, na jaki powinieneś zapłacić swojemu kontrahentowi.
Sankcje za korzystanie z rachunku spoza białej listy
Od 1 stycznia 2020 r., jeśli zapłata dla partnera biznesowego obejmie kwotę powyżej 15 tys. Zł na inny rachunek bankowy, niż podany w wykazie:
- przedsiębiorca nie będzie miał możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty w tej części, w jakiej płatność przekracza kwotę 15 tys. zł. Nie będzie przy tym miała znaczenia liczba transakcji, na jaką podzielisz płatność wynikającą z jednej faktury,
- przedsiębiorca będzie ponosił ryzyko odpowiedzialności solidarnej ze swoim kontrahentem za zaległości podatkowe, jeśli nie zapłaci on należnego podatku VAT od transakcji.
Do 31 grudnia 2019 r. płatności na rachunek inny, niż podany w wykazie, nie są obciążone sankcjami.
Z dniem 01.11.2019 został wprowadzony na nowych zasadach mechanizm podzielonej płatności (MPP) polega zasadniczo na tym, że podatnik VAT dokonujący zapłaty za nabywane przez siebie towary i usługi może dokonać płatności za nabywane towary i usługi w dwóch częściach – cenę netto na „normalny” rachunek związany z działalnością, natomiast kwotę odpowiadającą podatkowi od towarów i usług na specjalny wydzielony rachunek (w tym samym banku) nazywany rachunkiem VAT.
Mechanizm podzielonej płatności polega na tym, że:
– kwota odpowiadająca VAT z faktury jest wpłacana na rachunek VAT podatnika;
– kwota netto jest wpłacana na rachunek rozliczeniowy podatnika albo rozliczana w inny sposób.
Podzielona płatność następuje za pomocą „komunikatu przelewu”.
W komunikacie przelewu wskazuje się:
– kwotę VAT (całość albo część) jaka ma być zapłacona podzieloną płatnością;
– kwotę odpowiadającą całości (albo części) kwoty brutto;
– numer faktury, której dotyczy płatność;
-numer NIP dostawcy towarów lub usług;
Wprowadzenie obowiązkowej podzielonej płatności powoduje, że potencjalnie wszyscy podatnicy VAT będą potrzebowali rachunku VAT.
Podatnicy zagraniczni – który w związku z obowiązkowym split paymentem – muszą otworzyć rachunki w Polsce będą mogli ubiegać się o zwrot kosztów związanych z tych rachunkiem. Podatnikom polskim takie prawo nie przysługuje.
Obowiązkowo trzeba będzie dokonywać płatności w formie split payment wówczas, gdy faktury (także zaliczkowe):
– będą dokumentować nabycie towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy,
– będą opiewać na kwotę należności ogółem „stanowiącą kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców”.
Oba te warunki musza być spełnione razem (łącznie).
Sama kwota faktury nie obliguje do stosowania podzielonej płatności (jeśli dotyczy nabycia towarów lub usług niewymienionych w załączniku nr 15 do ustawy).
Nabycie towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy – o ile jest poniżej kwoty 15.000 zł – nie stanowi podstawy do obowiązkowego stosowania podzielonej płatności.
Kwota należności na fakturze a obowiązkowy MPP
Artykuł 108a ust. 1a ustawy VAT stanowi: „Przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności”.
Art. 19 pkt 2 Prawa przedsiębiorców: „jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień
dokonania transakcji”
Sankcje za naruszenie obowiązku MPP
Jeśli podatnik mający obowiązek dokonać podzielonej płatności, naruszy ten obowiązek – wówczas organ podatkowy (naczelnik US albo naczelnik UCS) nałoży na niego decyzją sankcję VAT (dodatkowe zobowiązanie podatkowe).
Wysokość sankcji – 30% kwoty podatku przypadającej na towary lub usługi objęte obowiązkowym split paymentem. Nie ma sankcji, jeśli wprawdzie naruszono obowiązek zapłaty podzieloną płatnością, ale dostawca lub usługodawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z wadliwie opłaconej faktury. Nie ma sankcji w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.
Nowy przepis w KKS (art. 57c)
Podatnik, który wbrew obowiązkowi dokonuje płatności kwoty należności wynikającej z faktury z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. W wypadku mniejszej wagi, sprawca takiego czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Nie ma wykluczenia karalności w przypadku, gdy dostawca lub usługodawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z wadliwie opłaconej faktury.
Autorzy: Anna Piech – Marzec, Dariusz Pole