1 listopada 2024 r. nastąpiły duże zmiany w systemie SENT. Rejestr do tej pory służący głównie monitorowaniu towarów wrażliwych, takich jak paliwo, alkohole, susz tytoniowy, wraz z tą datą stał się obowiązkowy dla wszystkich przewoźników spoza UE, niezależnie od tego, co przewożą.
Rozszerzenie kręgu podmiotów podlegających pod SENT, czyli System Elektronicznego Nadzoru Transportu, to odpowiedź na postulaty zgłaszane przez środowisko transportowe w zakresie konieczności skuteczniejszego kontrolowania podmiotów zagranicznych oraz zagwarantowania warunków pozwalających na uczciwą konkurencję.
SENT – kogo dotyczy od 1 listopada 2024 r.?
Od 1 listopada 2024 r. obowiązek dokonania zgłoszenia w rejestrze SENT spoczywa na wszystkich przewoźnikach drogowych, którzy nie mają siedziby w państwie członkowskim UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim EFTA i wykonują przewóz na terytorium Polski, na który wymagane jest: zezwolenie na wykonywanie międzynarodowego przewozu drogowego rzeczy na terytorium RP, zezwolenie EKMT, zezwolenie na przewóz kabotażowy, a także w przypadku, gdy przepisy wiążących Polskę umów międzynarodowych w zakresie przewozu drogowego zwalniają z obowiązku posiadania tych zezwoleń.
Na mocy nowych przepisów ustawy z dnia 25 września 2024 r. o zmianie ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw, przed rozpoczęciem przewozu na terytorium Polski zagraniczny przewoźnik spoza UE ma obowiązek zgłosić taki przewóz do SENT oraz uzyskać dla tego zgłoszenia numer referencyjny.
Ważne: Obowiązek rejestracji w SENT nie jest w tym przypadku uzależniony od rodzaju przewożonych towarów, tylko tego, kto wykonuje przewóz drogowy rzeczy. Przewoźnicy spoza UE muszą od teraz dokonywać zgłoszeń w SENT, nawet jeśli nie przewożą towarów wrażliwych.
Rejestracja przewoźników zagranicznych w RMPD, czyli jak zgłosić monitorowanie przejazdu w SENT
W tym celu na portalu PUESC (https://puesc.gov.pl/), który do tej pory zapewniał dostęp do systemu SENT, utworzono dedykowany rejestr – Rejestr Międzynarodowych Przewozów Drogowych (RMPD) wraz z 3 formularzami SENT, oznaczonymi jako „RMPD”:
- RMPD100 (zgłoszenie przewozu przez przewoźnika);
- RMPD (aktualizacja);
- RMPD406 (weryfikacja przez kierującego statusu zgłoszenia w zakresie tego, czy zgłoszenie zostało dokonane i jest aktualne).
Zgłoszenie przewozu do RMPD zawiera m.in.: dane zagranicznego podmiotu wykonującego ten przewóz, dane odbiorcy i nadawcy, miejsce i datę rozpoczęcia i zakończenia przewozu na terytorium Polski, państwo załadunku i rozładunku, informację, czy przewóz jest wykonywany z ładunkiem, czy bez ładunku.
Dokumenty zastępujące zgłoszenie w RMPD
Gdyby zdarzyło się, że główny rejestr dokonywania zgłoszeń dostępny na stronie PUESC byłby niedostępny, przewoźnik ma obowiązek wysłać dokument zastępujący takie zgłoszenie oraz otrzymać potwierdzenie przyjęcia takiego dokumentu, a więc skorzystać z procedury awaryjnej. Dokument zastępujący zgłoszenie przesyła się do Głównego Inspektora Transportu Drogowego na adres mailowy: awaria.zezwolenia@gitd.gov.pl. Dokument ten wypełnia się komputerowo przy użyciu znaków łacińskich i przekazuje Głównemu Inspektorowi Transportu Drogowego w formacie PDF.
Zagraniczny podmiot wykonujący przewóz, przed rozpoczęciem przewozu na terytorium Polski, jest zobowiązany przekazać kierującemu pojazdem numer referencyjny albo dokument zastępujący zgłoszenie i potwierdzenie przyjęcia dokumentu zastępującego zgłoszenie. W razie ich nieotrzymania przez kierującego powinien on odmówić rozpoczęcia przewozu towaru.
Więcej niż jedno zgłoszenie do RMPD
Może zdarzyć się, że w ramach przewozu zagraniczny podmiot wykonujący międzynarodowy przewóz drogowy rzeczy, będzie wykonywać jednocześnie kilka operacji transportowych, dla których jest wymagane posiadanie więcej niż jednego zezwolenia lub podstawa prawna zwolnienia z takiego obowiązku jest odmienna. W takim przypadku każda taka operacja transportowa wymaga osobnego zgłoszenia. To samo odnosi się do przewozów kabotażowych.
Obowiązek przekazywania danych geolokalizacyjnych na potrzeby realizacji obowiązków związanych ze zgłoszeniami RMPD
Rejestracja przewozów drogowych w SENT wymusza na zagranicznych przewoźnikach, niemających swojej siedziby w żadnym z państw członkowskich UE jeszcze jeden obowiązek – przekazywania danych geolokalizacyjnych (GPS) uczestniczącego w takim transporcie pojazdu. Warto podkreślić, że mowa tu o danych bieżących.
W zgłoszeniach RMPD można wykorzystywać wszystkie urządzenia OBU/ZSL, zarejestrowane w usługach SENT (dane przekazuje się jak dotychczas). Tak samo w przypadku aplikacji mobilnej e-TOLL PL, która również nie będzie wymagała ze strony użytkownika wykonywania dodatkowych działań.
SENT także dla przewoźników z UE
Już wkrótce, bo od 1 stycznia 2025 r. SENT stanie się obligatoryjny również dla przewoźników, którzy mają swoją siedzibę w UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim EFTA. Mowa o tych przewoźnikach, którzy wykonują na terenie Polski przewóz drogowy do lub z państwa spoza UE na podstawie zezwolenia wymaganego przepisami umowy międzynarodowej wiążącej Polskę i to państwo.
Jeśli potrzebują Państwo wsparcia w zakresie tego, jak prawidłowo dokonywać zgłoszenia do SENT zgodnie z instrukcją i jak zgłosić monitorowanie w SENT, zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią LEGALTRANS, która przygotuje Państwa do prawidłowego wykonywania przewozów na terenie Polski!