Towary uczestniczące w transporcie międzynarodowym podlegają odprawie celnej. Podczas tych czynności ma miejsce sprawdzenie nie tylko samych przesyłek, ale również towarzyszącej im dokumentacji. Są to m.in. SAD i MRN – dokumenty celne wykorzystywane w tranzycie.

SAD a Konwencja o uproszczeniu formalności w obrocie towarowym

SAD (ang. Single Administrative Document), czyli Jednolity Dokument Administracyjny (JDA) został uchwalony w Konwencji o uproszczeniu formalności w obrocie towarowym z 20 maja 1987 r. Z początku stosowano go wyłącznie w krajach Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. W Polsce SAD jest używany od 1998 r.

Celem wprowadzenia formularza JDA było uproszczenie formalności celnych i stosowanych w tamtym okresie procedur. SAD zastąpił 6 obowiązujących wtedy dokumentów. Sam składa się obecnie z 8 kart. Wykorzystuje się je zamiennie, w zależności od konkretnej procedury.

  • Karty 1-3 – wywóz towarów

Karta 1 jest przechowywana przez organ celny, który dokonuje formalności wywozowych lub tranzytowych. Karta 2 służy celom statystycznym. Kartę 3 otrzymuje do zwrotu eksporter, po wcześniejszym potwierdzeniu przez organy celne.

  • Karty 4-5 – tranzyt wspólnotowy i potwierdzenie unijnego statusu towarów

Kartę 4 przechowuje urząd przeznaczenia. Służy także potwierdzeniu wspólnotowego statusu towarów. Karta 5 to karta zwrotna.

  • Karty 6-8 – przywóz towarów

Kartę z numerem 6, analogicznie jak kartę z numerem 1 przechowuje organ celny, w którym dokonywane są formalności przywozowe. Karta 7 to karta do celów statystycznych, a kartę oznaczoną jako 8 zwraca się odbiorcy.

SAD – kiedy znajduje zastosowanie?

SAD jest określany jako uniwersalny dokument statystyczny, który wykorzystuje się w formalnościach celnych. SAD stosuje się względem wszystkich towarów. Nie ma w tym przypadku znaczenia ich rodzaj, czy pochodzenie. SAD występuje także we wszystkich procedurach – przywozowych, wywozowych (importu i eksportu) oraz tranzytowych w odniesieniu do towarów spoza Unii Europejskiej. Towary importowe i eksportowane w ramach Unii Europejskiej podlegają natomiast wspólnemu obszarowi celnemu. Wiąże się to z ograniczonymi formalnościami, jakie należy spełnić.

Jak stosuje się formularz SAD?

Uczestnicy obrotu towarowego mogą stosować formularz JDA w kilku wariantach. Jest to przede wszystkim pełny zestaw dokumentów. Kompletny SAD wykorzystuje się w czasie procedury wywozowej, gdy uczestnik posługuje się wszystkimi niezbędnymi formularzami, potrzebnymi do przeprowadzenia procedury tranzytowej i wywozowej, a ponadto dopełnienia formalności w kraju przeznaczenia.

Formularz JDA może być stosowany również jedynie częściowo, w jednym z 3 zestawów. Ma to miejsce wtedy, gdy uczestnik musi dopełnić formalności na konkretnym etapie obrotu.

Formularz JDA – gdzie znaleźć dokument SAD?

Należy pamiętać, że obecnie wszystkich zgłoszeń celnych dokonuje się jedynie w formie elektronicznej. Formę pisemną może zastosować wyłącznie osoba fizyczna dokonująca importu. Dokumentu SAD nie wypełniamy ponadto samodzielnie. Należy to do zadań agencji celnej, która będzie odprawiać nasz towar. Tylko podmioty znajdujące się na liście agentów celnych Ministerstwa Finansów mogą dokonać odprawy samodzielnie.

Zgłoszenie celne jest składane do urzędu celnego wywozu. Właściwość urzędu ustala się na podstawie miejsca siedziby firmy wysyłającej. Może być nim także miejsce zapakowania eksportowanych towarów lub miejsce ich załadunku.

SAD umieszcza się w rejestrze VAT. Wraz z jego wystawieniem dochodzi również do wyliczenia opłat celnych.

Czym jest MRN?

Drugim rodzajem dokumentu, który stosuje się w międzynarodowym przewozie towarów, jest MRN. MRN (ang. Movement Reference Number, MRN numer) przybiera postać numeru. Pozwala on zidentyfikować i kontrolować daną czynność przewozową. Co ważne, numer MRN potwierdza także, że określony towar przeszedł procedurę wywozową.

MRN przybiera postać kodu paskowego, który jest obecny przy towarze od samego początku transportu aż do jego zakończenia. Numer MRN załącza się do dokumentu TDT. Jest on również niezbędny do dokonywania kontroli eksportu (ECS). System ECS obowiązuje w ramach Wspólnoty, pozwalając na wymianę informacji w formie elektronicznej o wywozowych zgłoszeniach celnych pomiędzy urzędami celnymi w całej Unii Europejskiej.

Co zawiera MRN?

Dokument MRN zawiera informacje o m.in.:

  • Eksporterze, odbiorcy oraz zgłaszającym,
  • Rodzaju transportu,
  • Miejsca załadunku, przeładunku,
  • Przynależności
  • Numerze identyfikacyjnym kontenera

Znajdują się na nim ponadto poświadczenia właściwych organów i informacje o przebytej kontroli.

Jak uzyskać MRN?

Nadanie numeru MRN to procedura kilkuetapowa. Rozpoczyna się od przyjęcia przez urząd celny zgłoszenia wywozowego. Po jego sprawdzeniu dokument przesyła się zgłaszającemu. Numer ewidencyjny MRN zostaje nadany przez system po przedstawieniu towaru i pozytywnym rozpatrzeniu zgłoszenia. Osoba wnioskująca otrzymuje wtedy komunikat IE-528.  

Jeśli mają Państwo dodatkowe pytania związane z zasadami odprawy celnej, zapraszamy do kontaktu ze specjalistami z Kancelarii Transportowej LEGALTRANS.

Powrót do listy aktualności

Facebook