Wykonywanie przewozów krajowych i międzynarodowych nieodzownie wiąże się z występowaniem szkód w transporcie. Niestety samo ustalenie wystąpienia szkody i podmiotu odpowiedzialnego za jej wystąpienie nie gwarantuje skutecznego dochodzenia odszkodowania od sprawcy szkody.
W niniejszym artykule skupię się na bardzo istotnej i niestety często pomijanej kwestii związanej z mechanizmem ustalania wysokości odszkodowania.
Artykuł 23 ust. 1 i 2 i art. 25 Konwencji CMR, przewidują szczególny tryb ustalania wysokości należnego od przewoźnika odszkodowania w razie uszkodzenia przewożonego towaru. Zgodnie z ich treścią, jeżeli na podstawie postanowień Konwencji CMR przewoźnik obowiązany jest zapłacić odszkodowanie za całkowite lub częściowe uszkodzenie towaru, odszkodowanie to oblicza się według wartości towaru w miejscu i w okresie przyjęcia go do przewozu. Wartość towaru określa się zaś według ceny giełdowej lub, w razie jej braku, według bieżącej ceny rynkowej, a w braku jednej i drugiej – według zwykłej wartości towarów tego samego rodzaju i jakości. Odszkodowanie nie może jednak przewyższać – jeżeli tylko część przesyłki doznała obniżenia wartości przez uszkodzenie – kwoty, którą należałoby zapłacić w razie zaginięcia części, która doznała obniżenia wartości. Z powyższego wynika więc, że w zakresie ustalenia wysokości żądanego odszkodowania, niezbędne jest wykazanie przez stronę dochodzącą odszkodowania spełnienia przesłanek, o jakich mowa w przytoczonych powyżej przepisach i nie można poprzestać na nieweryfikowalnej wartości, ujętej w nocie obciążeniowej czy też fakturze VAT swego kontrahenta (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi – I Wydział Cywilny z dnia 27 października 2014 r. I ACa 795/14). Właśnie taki problem bardzo często dotyka osoby dochodzące odszkodowania od przewoźnika. W ich ocenie wysokość należnego odszkodowania określa nota obciążeniowa bądź też faktura VAT otrzymana od swego kontrahenta. Tymczasem jak wskazano powyżej procedura ustalania odszkodowania jest dużo bardziej skomplikowania i wymaga dużej aktywności od osoby dochodzącej odszkodowania. Ograniczenie ustaleń w zakresie wysokości szkody wyłącznie do kwoty wskazanej w nocie obciążeniowej czy też fakturze VAT na etapie postępowania sądowego prowadzi w zdecydowanej większości przypadków do oddalenia powództwa tj. przegrania sprawy, mimo że wina przewoźnika za powstałą szkodę jest oczywista.
Autor: r.pr. Rafał Podborski, Kancelaria Transportowa LEGALTRANS Sp. z o.o.