Wsparcie podczas kontroli ITD

Jednym z głównych organów uprawnionych do kontrolowania przedsiębiorstw transportowych pozostaje Inspekcja Transportu Drogowego (ITD). Inspekcja ta została powołana, by sprawować kontrolę nad przestrzeganiem przepisów w zakresie przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi.

Mając na względzie znaczenie i rolę tego organu w branży transportowej, jedną z podstawowych usług świadczonych przez naszą kancelarię, jest wsparcie podczas kontroli ITD, jak i na etapie przygotowania do takiej kontroli oraz po jej odbyciu.

Kontrola ITD – co to?

Co to kontrola ITD? Kontrola ITD to kontrola sprawowana przez inspektorów transportu drogowego, która może przybrać postać zarówno kontroli drogowej, jak i kontroli w siedzibie podmiotu wykonującego przewóz drogowy.

Zadania ITD zostały określone w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (dalej: u.t.d.) i wykonują je następujące organy: Główny Inspektor Transportu Drogowego oraz wojewoda działający za pośrednictwem wojewódzkiego inspektora transportu drogowego.

Co sprawdza ITD? Zadania Inspekcji

Inspekcja jest przede wszystkim organem kontrolnym, uprawnionym zarówno do kontrolowania przedsiębiorców wykonujących przewozy drogowe, jak i kierowców zawodowych. Szczegółowy zakres zadań ITD znalazł się w art. 50 u.t.d.

Co sprawdza ITD? ITD kontroluje m.in.:

przestrzeganie obowiązków lub warunków przewozu drogowego pojazdami ciężarowymi,
przestrzeganie przepisów ruchu drogowego,
rodzaj używanego paliwa,
przestrzeganie czasu pracy przedsiębiorców osobiście wykonujących przewozy drogowe, a także osób niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujących na jego rzecz przewozy drogowe, do których ma zastosowanie rozporządzenie (WE) nr 561/2006 albo Umowa AETR.

Poza przeprowadzaniem kontroli ITD jest ponadto upoważniona, by prowadzić postępowania administracyjne, w tym wydawać decyzje administracyjne na zasadach określonych w ustawie, w sprawach: licencji wspólnotowej, zezwoleń w międzynarodowym transporcie drogowym i zezwoleń na przewóz kabotażowy, formularzy jazdy, zaświadczeń na międzynarodowy niezarobkowy przewóz drogowy, świadectw kierowcy, zezwoleń na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 oraz dotyczących spełniania lub niespełniania wymogu dobrej reputacji.

Do pozostałych obowiązków Inspekcji należy wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi oraz ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym.

Jakie uprawnienia przysługują ITD podczas kontroli?

Jednym z obszarów, gdzie udzielamy wsparcia podczas kontroli ITD, jest zapoznanie naszych klientów z uprawnieniami przysługującymi ITD podczas wykonywania swoich zadań. Wiedza o tym, co wolno, a czego nie wolno inspektorom pozostaje kluczowa dla prawidłowego przebiegu kontroli oraz uniknięcia niepożądanych napięć między kontrolującym a kontrolowanym.

Również i w tym przypadku musimy odwołać się do u.t.d – art. 55 ust. 1 i następnych. I tak Inspektor, gdy wykonuje ww. zadania, ma w szczególności prawo do:

wstępu do pojazdu,
kontroli dokumentów,
kontroli karty kierowcy i karty przedsiębiorstwa,
kontroli zainstalowanych lub znajdujących się w pojeździe urządzeń pomiarowo-kontrolnych i tachografu, w tym zdjęcia lub zerwania plomby tachografu do celów kontroli,
kontrolowania masy, nacisków osi i wymiarów pojazdu przy użyciu przyrządu pomiarowego,
żądania od podmiotu wykonującego przewóz drogowy i jego pracowników pisemnych lub ustnych wyjaśnień, okazania dokumentów i innych nośników informacji oraz udostępnienia wszelkich danych mających związek z przedmiotem kontroli,
wstępu na teren podmiotu wykonującego przewóz drogowy, w tym do pomieszczeń lub lokali, gdzie prowadzi on działalność lub przechowuje dokumenty i inne nośniki informacji wymagane przepisami,
żądania okazywania i badania dokumentów dotyczących głównej działalności przewoźnika drogowego.

Gdyby podczas kontroli ITD doszło do wykrycia naruszeń, inspektor ma prawo do nakładania i pobierania kar pieniężnych oraz grzywien w drodze mandatów karnych. Może również prowadzić czynności wyjaśniające w sprawach o wykroczenia, kierować do sądu wnioski o ukaranie oraz brać udział w rozprawach przed sądami powszechnymi w charakterze oskarżyciela publicznego. Należy w dodatku zdawać sobie sprawę z tego, że ITD podczas wykonywania swoich zadań, gdy jest to wymagane, współdziała z innymi organami, zwłaszcza Policją, ABW, SOP, ŻW.

Wsparcie podczas kontroli ITD – na czym polega?

Biorąc pod uwagę szerokie uprawnienia i zakres tego, co sprawdza ITD, udzielenie w tym przedmiocie szczegółowych wyjaśnień naszym klientom jest bardzo ważnym przejawem wsparcia podczas kontroli ITD.

Na tym jednak nie kończy się nasza aktywność. Poza zapoznaniem przewoźników i kierowców z najważniejszymi uprawnieniami ITD oraz prawdopodobnym przebiegiem kontroli pomagamy w skompletowaniu wszystkich dokumentów, jakich inspektorzy mogą zażądać podczas wykonywania swoich zadań. Są to w szczególności:

umowy przewozowe oraz inne umowy będące podstawą do wykonania przewozu drogowego,
dokumenty dotyczące pojazdów, którymi dysponuje przedsiębiorca,
dokumenty księgowe,
akta dotyczące pracowników,
umowy o pracę lub inne umowy będące podstawą wykonywania przez kierowców przewozu,
dokumenty zawierające dane na temat przydziału zadań dla kierowców i ich delegowania,
dokumenty zawierające dane na temat czasu prowadzenia pojazdu i okresów odpoczynku kierowców.

Jeśli będzie to konieczne, uczestniczymy w przebiegu kontroli ITD w siedzibie przedsiębiorcy lub zapewniamy wsparcie podczas kontroli ITD w terenie – na drodze. Gdy nasz klient nie zgadza się z wynikiem kontroli, pomagamy natomiast w formułowaniu i składaniu odwołań od wydanych przez inspektorów decyzji.

Otrzymują Państwo zatem kompleksowe wsparcie podczas kontroli ITD, począwszy od czynności przygotowawczych, przez aktywny udział podczas wykonywanych przez inspektorów zadań, po ewentualne postępowanie odwoławcze.