Sam fakt uzyskania licencji wspólnotowej nie jest wystarczającym upoważnieniem, by wykonywać międzynarodowy przewóz drogowy. To, czego jeszcze będzie potrzebować przewoźnik, to wypis (lub wypisy) z licencji transportowej dla każdego wykorzystywanego w transporcie pojazdu. Czym jest wypis z licencji na transport międzynarodowy i jak złożyć wniosek o wypis z takiej licencji? Na te oraz inne pytania odpowiadamy poniżej!
Mimo że najczęściej, gdy mowa jest o dokumentach niezbędnych w przewozie międzynarodowym, wskazuje się na konieczność posiadania licencji wspólnotowej i niezbędnego do jej wydania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, to tak naprawdę przewoźnik potrzebuje jeszcze jeden, równie ważny „papier” – wypis z licencji.
Czym jest wypis z licencji?
Wypis z licencji wspólnotowej jest dokumentem, który powinien znajdować się w każdym pojeździe wykorzystywanym przez przewoźnika do wykonywania międzynarodowych przewozów drogowych rzeczy. Jeśli więc w codziennej działalności wykorzystuje on dodatkowe ciężarówki, dla każdej z nich ma obowiązek uzyskać odrębny wypis.
Jak wynika z przepisów, organ udzielający licencji wspólnotowej wydaje wypis lub wypisy z tej licencji w liczbie nie większej niż liczba pojazdów samochodowych określonych we wniosku o udzielenie licencji, dla których został udokumentowany wymóg zdolności finansowej, zgodnie z art. 7 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009.
Wniosek o wypis z licencji transportowej na przewozy międzynarodowe
Uzyskanie wypisu z licencji wspólnotowej, podobnie jak samej licencji, jest czynnością płatną. W przypadku wypisu jego cena także zależy od czasu, na jaki zostanie udzielona licencja. Jeśli okres jej ważności wynosi do 5 lat, za każdy wypis należy zapłacić 440 zł, natomiast gdy okres ważności to od 5 do 10 lat, każdy wypis z licencji na transport międzynarodowy będzie wydatkiem rzędu 880 zł. Koszt samej licencji wspólnotowej wynosi z kolei odpowiednio 4000 zł lub 8000 zł.
Wniosek o wypis z licencji transportowej składa się na druku LR8 (dla pojazdów ciężarowych), na adres właściwy dla GITD, jako organu uprawnionego do wydawania licencji wspólnotowej.
To, co powinno znaleźć się we wniosku o wypis z licencji, to w szczególności:
- dane przewoźnika (nazwa, siedziba i adres, miejscowość, numer NIP/KRS),
- liczba pojazdów, dla jakiej są potrzebne wypisy (liczba pojazdów musi być zgodna z drukiem WPC, a liczba wypisów nie może przekroczyć liczby pojazdów).
Wypis z licencji transportowej można odebrać osobiście u GITD (w Warszawie) albo zdecydować się na jego wysyłkę listem bądź kurierem. Czas oczekiwania wynosi najczęściej miesiąc.
Czy wypis z licencji jest przypisany do samochodu?
Na wniosku LR8 wskazuje się przede wszystkim dane firmowe, co oznacza, że wypis z licencji wspólnotowej nie jest bezpośrednio wiązany z konkretnym samochodem. Przewoźnik ma tym samym możliwość, by rozporządzać wypisami w teoretycznie swobodny sposób, w zależności od potrzeb. Może na przykład zdarzyć się tak, iż mimo zarejestrowania 6 pojazdów, przewoźnik ma dla nich tylko 3 wypisy, ponieważ organizuje pracę w sposób, który w żadnym wypadku nie zagraża jeździe bez takiego wypisu.
Wypis z licencji wspólnotowej a zdolność finansowa przedsiębiorcy
W nawiązaniu do powyższego należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 11a u.t.d, zabrania się przedsiębiorcy posiadającemu zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego lub licencję wspólnotową posiadania wypisów z tego zezwolenia lub tej licencji w łącznej liczbie przekraczającej liczbę pojazdów, dla których został udokumentowany wymóg zdolności finansowej, zgodnie z art. 7 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009.
Przypominamy, że wymóg ten wynosi, w przypadku pojazdu silnikowego lub zespołu pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 tony – 9000 euro na pierwszy wykorzystywany pojazd silnikowy i 5000 euro na każdy dodatkowy. Natomiast w odniesieniu do pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita mieści się w przedziale 2,5 – 3,5 tony, zdolność finansowa powinna wynosić 1800 euro na pierwszy pojazd i 900 euro na każdy następny.
Przedsiębiorca ma obowiązek zwrócić ponadliczbowe wypisy do organu, który je wydał, w terminie 7 dni od dnia, w którym łączna liczba wypisów przekroczyła liczbę pojazdów, dla których został udokumentowany wymóg zdolności finansowej, zgodnie z art. 7 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009.
Procedura cofnięcia wypisu z licencji wspólnotowej
Wypisy z licencji nie są nadawane raz na zawsze. Poza upływem okresu ich ważności mogą one zostać cofnięte wcześniej, jeśli przewoźnik dopuści się wielokrotnego popełniania poważnego naruszenia, o którym mowa w art. 6 ust. 1 lit. b rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, w państwie członkowskim Unii Europejskiej. Jak wynika bowiem z art. 15a u.t.d., są to przesłanki, które mogą (aczkolwiek nie muszą) prowadzić do wszczęcia procedury cofnięcia wypisów z licencji wspólnotowej oraz zawieszenia wydawania dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej.
Naruszenia, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. b rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, dotyczą m.in. czasu prowadzenia pojazdu i odpoczynku kierowców, czasu pracy oraz instalacji i używania urządzeń kontrolnych, maksymalnej masy i wymiarów pojazdów użytkowych w ruchu międzynarodowym, kwalifikacji wstępnej i ustawicznego kształcenia kierowców, dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych rzeczy – jeśli dopuścili się ich zarządzający transportem lub przedsiębiorca transportowy.
Przy obliczaniu częstotliwości występowania wielokrotnych naruszeń, pod uwagę bierze się:
- czas,
- wagę naruszenia oraz
- średnią liczbę kierowców wykonujących operacje transportowe dla przedsiębiorcy
– zgodnie ze wzorem obliczania zawartym w załączniku II do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403.
Trzy poważne naruszenia lub jedno bardzo poważne naruszenie, określone w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403, w przeliczeniu na kierowcę na rok w danym przedsiębiorstwie, powoduje wydanie ostrzeżenia o możliwości wszczęcia procedury w sprawie cofnięcia wypisów z licencji lub zawieszenia wydawania dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej. Najpierw następuje zatem wystosowanie do przewoźnika ostrzeżenia.
Jednak w przypadku, gdy w ciągu roku od dnia wystosowania ostrzeżenia dojdzie do stwierdzenia drugiego bardzo poważnego naruszenia, będzie skutkować to dokonaniem:
1) cofnięcia na okres 3 miesięcy 20% wypisów z licencji wspólnotowej oraz zawieszenia wydawania dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej na okres 6 miesięcy – w przypadku posiadania przez przedsiębiorcę więcej niż 10 wypisów z licencji wspólnotowej;
2) cofnięcia 1 wypisu z licencji wspólnotowej na okres 3 miesięcy oraz zawieszenia wydawania dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej na okres 6 miesięcy – w przypadku posiadania przez przedsiębiorcę od 2 do 10 wypisów z licencji wspólnotowej;
3) zawieszenia wydawania dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej na okres 6 miesięcy – w przypadku posiadania przez przedsiębiorcę 1 wypisu z licencji wspólnotowej.
Jeśli natomiast w ciągu roku od dnia wystosowania ostrzeżenia doszłoby do stwierdzenia trzeciego bardzo poważnego naruszenia, jest to przesłanką do wszczęcia postępowania administracyjnego w zakresie spełniania wymogu dobrej reputacji, o którym mowa w art. 7d u.t.d.
Przedsiębiorca, któremu cofnięto wypisy z licencji wspólnotowej, ma następnie obowiązek, by zwrócić je do organu, który je wydał, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o ich cofnięciu stała się ostateczna.
Brak wypisu z licencji, czyli wypis z licencji przy kontroli
Zgodnie z art. 87 ust. 1 pkt 1 u.t.d., obowiązkiem kierowcy jest, by podczas wykonywania przewozu drogowego, mieć przy sobie i okazywać, na żądanie uprawnionego organu wypis z licencji. Za nieokazanie wypisu z licencji może on zostać ukarany mandatem w wysokości 200 zł.
Z kolei przewoźnik, który nie wyposaży swojego kierowcy w wypis z licencji, otrzyma karę w wysokości 500 zł. Tyle samo będzie musiał zapłacić, jeśli posiada wypisy z licencji wspólnotowej w łącznej liczbie przekraczającej liczbę pojazdów, dla których został udokumentowany wymóg zdolności finansowej (zgodnie z art. 7 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009), za każdy kolejny ponadliczbowy wypis. Kara pieniężna grozi mu także za niedokonanie zwrotu wypisu z licencji w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o czasowym cofnięciu wypisów z licencji stała się ostateczna. Jej wysokość wynosi w tym przypadku 1000 zł.