raf

Całe środowisko transportowe odetchnęło z ulgą po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 listopada 2016 r. (sygn. akt: K 11/15), w którym Trybunał stwierdził, że przepisy dające kierowcom wykonującym przewozy w transporcie międzynarodowym możliwość wnoszenia roszczenia o wypłatę „ryczałtu noclegowego” są niezgodne z konstytucją. Po cichu większość osób związanych z branżą liczyła na takie właśnie rozstrzygniecie nie mniej jednak wyrok ten ma ogromne znaczenie dla już toczących się spraw jak również do ewentualnych przyszłych roszczeń kierowanych przez kierowców do przewoźników z tytułu wypłaty ekwiwalentu za nocleg w kabinie, gdyż już praktycznie teraz przesądza ich wynik. Ale czy faktycznie wyrok ten ma zastosowanie jedynie do obecnie prowadzonych czy też przyszłych spraw? Co z przewoźnikami, którzy na podstawie już zapadłych wyroków zostali zmuszeni do wypłaty kierowcom świadczeń związanych z ryczałtem za nocleg w kabinie mimo, że taki obowiązek nie wynikał z umowy o pracę czy też innych wewnątrzzakładowych źródeł prawa jak regulamin wynagrodzeń?

Uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2014 r. wydana w sprawie II PZP 1/14 wywołała lawinę pozwów ze strony kierowców domagających się od pracodawców zapłaty ryczałtów za noclegi w kabinach samochodów ciężarowych. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym we wspomnianej uchwale zapewnienie pracownikowi – kierowcy samochodu ciężarowego odpowiedniego miejsca do spania w kabinie tego pojazdu podczas wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym nie stanowi zapewnienia przez pracodawcę bezpłatnego noclegu, co powoduje, że pracownikowi przysługuje zwrot kosztów noclegu mimo, że faktycznie ich nie poniósł. Od momentu ogłoszenia wspomnianej uchwały Sądu Najwyższego, Sądy rozpoznające sprawy dotyczące ryczałtów za nocleg w kabinie pojazdu ciężarowego czując się związane wydaną uchwałą zasądzały na rzecz pracowników roszczenia sięgające niejednokrotnie dziesiątków tysięcy złotych. Konieczność wypłaty tak ogromnych sum spowodowała ogromne kłopoty dla pracodawców, którzy z jednej strony poczynili niejednokrotnie ogromne nakłady na tabor samochodowy aby zapewnić swym pracownikom jak najlepsze warunki noclegowe a z drugiej strony musieli dodatkowo zaspokajać roszczenia finansowe kierowców.

Pytanie zatem czy dla pracodawców, którzy wypłacili już pracownikom świadczenia związane z ryczałtem za nocleg istnieje jakakolwiek szansa na ich zwrot?

Zgodnie z art. 399 kodeksu postępowania cywilnego:

„§ 1. W wypadkach przewidzianych w dziale niniejszym można żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym wyrokiem.

  • 2. Na podstawie określonej w art. 4011 postępowanie może być wznowione również w razie zakończenia go postanowieniem.”

Ponadto zgodnie z treścią art. 4011 kodeksu postępowania cywilnego:

„Można żądać wznowienia postępowania również w wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie”.

Oznacza to, że nawet w przypadku już zakończonych postępowań sądowych, w których na podstawie wydanego wyroku pracodawca został zobowiązany do wypłaty pracownikowi ryczałtu za nocleg w kabinie samochodu ciężarowego, pracodawca może złożyć wniosek do właściwego Sądu o wznowienie zakończonego postępowania powołując się na wspomniany wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Sądy będąc związane treścią tegoż wyroku Trybunału Konstytucyjnego będą zmuszone wznowić zakończone postępowania i orzekać na korzyść pracodawców poprzez oddalanie powództw pracowników. Konsekwencją oddalenia takiego powództwa będzie możliwość dochodzenia przez pracodawcę od pracownika już wypłaconych kwot w całości. Oznacza to, że po stronie pracodawców istnieje duże prawdopodobieństwo wyegzekwowania już wypłaconych kwot.

Mimo tego, że wyrok został ogłoszony w dniu 24 listopada 2016 r. pierwsze wnioski o wznowienie postępowania są już na etapie przygotowania. Pracodawcy, którzy rozważają chęć wznowienia zakończonego postępowania muszą pamiętać o tym, że wniosek o wznowienie postępowania należy złożyć w terminie do trzech miesięcy od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego to znaczy od momentu jego opublikowania w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej.

 

Autor: r.pr. Rafał Podborski

Powrót do listy aktualności

Facebook