W dniu 5 lipca 2018 r. polski sejm uchwalił ustawę wprowadzającą nowe zmiany w przepisach ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych, a Prezydent RP podpisał ją w dniu 25 sierpnia 2018 r.
Wśród zmian wprowadzonych nową ustawą znalazły się regulacje dotyczące istotnych kwestii dotyczących maksymalnej sumy administracyjnych kar pieniężnych jaką można nałożyć podczas jednej kontroli. Zmiany tak w zakresie art. 92a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2200, z późn. zm.) jak i art. 110 ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych ustalają bowiem wyższą niż dotychczas górną granicę sumy kar pieniężnych jaką można będzie nałożyć w toku jednej kontroli.
Artykuł 110 powołanej wyżej ustawy w dotychczasowym brzmieniu stanowi, że nakładając karę pieniężną na uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych, który narusza obowiązki lub warunki wynikające z przepisów ustawy lub przepisów wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych, podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 zł do 10 000 zł. (art. 107 ust. 1), z zastrzeżeniem art. 113, na podmiot wykonujący przewóz drogowy towarów niebezpiecznych, stosuje się ograniczenia dla sumy kar nałożonych w wyniku kontroli drogowej lub w przedsiębiorstwie, określone w rozdziale 11 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
Zgodnie z nowym brzmieniem tego przepisu suma kar pieniężnych nałożonych na każdego uczestnika przewozu drogowego towarów niebezpiecznych za naruszenia określone w załączniku nr 1 do ustawy, stwierdzone podczas jednej kontroli drogowej, nie może przekroczyć kwoty 10 000 zł (art. 107 ust. 1). Z kolei ust. 2 art. 107 tejże ustawy przewiduje, że suma kar pieniężnych nałożonych za naruszenia określone w załączniku nr 1 do ustawy, stwierdzone podczas jednej kontroli w podmiocie będącym uczestnikiem przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, nie może przekroczyć:15 000 zł – dla podmiotu wykonującego przewóz drogowy towarów niebezpiecznych i zatrudniającego kierowców w średniej liczbie arytmetycznej do 10 w okresie 6 miesięcy przed dniem rozpoczęcia kontroli; 20 000 zł – dla podmiotu wykonującego przewóz drogowy towarów niebezpiecznych i zatrudniającego kierowców w średniej liczbie arytmetycznej powyżej 10 do 50 w okresie 6 miesięcy przed dniem rozpoczęcia kontroli; 25 000 zł – dla podmiotu wykonującego przewóz drogowy towarów niebezpiecznych i zatrudniającego kierowców w średniej liczbie arytmetycznej powyżej 50 do 250 w okresie 6 miesięcy przed dniem rozpoczęcia kontroli; 30 000 zł – dla podmiotu wykonującego przewóz drogowy towarów niebezpiecznych i zatrudniającego kierowców w średniej liczbie arytmetycznej większej niż 250 w okresie 6 miesięcy przed dniem rozpoczęcia kontroli; 40 000 zł – dla innego uczestnika przewozu drogowego towarów niebezpiecznych.
Dodatkowo w sytuacji, gdy w czasie jednej kontroli zostaną ujawnione naruszenia powstałe zarówno przed dniem wejścia w życie nowej ustawy, jak i powstałe po tym dniu, dla polskiego ustawodawcy było kluczowym przyjęcie rozwiązania regulującego, które przepisy określające górną granicę możliwej do nałożenia sumy kar pieniężnych, należy stosować. Zdecydowano, że w takim przypadku zastosowanie znajdą przepisy nowe. Ratio legis tego przepisu było wprowadzenie zasady pozwalającej na uniknięcie powstania wątpliwości dotyczących wysokości górnej granicy nakładanej kary pieniężnej w przypadku sumowania kar za naruszenia powstałe zarówno przed, jak i po dniu wejścia w życie zmian ustawy. Jako zaletę wprowadzonej regulacji wskazano to, że nie różnicuje ona sytuacji podmiotów ocenianych w tym samym czasie, jeżeli podmioty te popełniły naruszenia po dniu wejścia w życie ustawy. Zastosowanie w opisywanym przypadku reguły obowiązywania przepisów dotychczasowych stawiałoby bowiem w lepszej sytuacji podmioty, które w tym samym okresie objętym kontrolą popełniły naruszenia zarówno przed wejściem w życie ustawy, jak i po jej wejściu w życie, w stosunku do podmiotów, które w tym okresie popełniły naruszenia jedynie po wejściu w życie projektowanej ustawy.
Nakładanie kar pieniężnych w zakresie przewozu drogowego następuję w trybie postępowania administracyjnego prowadzone jest na zasadach i w trybie określonym w rozdziale 11 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874, z późn. zm.), o czym stanowi art. 107 ust. 5 ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych. W szczególności zastosowanie znajdzie art. 93 ustawy o transporcie drogowym, zgodnie z którym „karę pieniężną nakłada w drodze decyzji administracyjnej właściwy ze względu na miejsce wykonywanej kontroli organ, którego pracownicy lub funkcjonariusze stwierdzili naruszenie obowiązków lub warunków przewozu drogowego, przy czym jeśli to funkcjonariusz Policji ujawni naruszenie, to ma obowiązek przekazać dokumenty z przeprowadzonej kontroli właściwemu ze względu na miejsce kontroli wojewódzkiemu inspektorowi transportu drogowego – wtedy postępowanie administracyjne prowadzi ten właśnie organ, który także wydaje decyzję administracyjną.” Wyjątek ten nie dotyczy naruszenia popełnionego przez zagranicznego przewoźnika drogowego. Od decyzji przysługuje odwołanie do Głównego Inspektora Transportu Drogowego (art. 51 ust. 8 ustawy o transporcie drogowym). Decyzja ostateczna staje się wykonalna po upływie 30 dni od jej doręczenia, chyba że strona wniesie skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Autor : radca prawny Sylwia Woźniak