Prezydent, dnia 23 listopada 2021 roku, podpisał ustawę z dnia 17 listopada 2021 roku o zmianie ustawy „Prawo o ruchu drogowym”, ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Projekt, który wpłynął do Sejmu 24 września 2021 roku, dotyczył doprecyzowania obowiązku wyposażenia autobusów, ciężarówek i ciągników w homologowany ogranicznik prędkości. Za przyjęciem ustawy w Sejmie głosowało 444 posłów. Tylko jeden głos był przeciwny.
Doprecyzowanie obowiązujących przepisów prawa określających obowiązek wyposażenia autobusów, ciężarówek i ciągników w ograniczniki prędkości, zgodnie z treścią uzasadnienia, ma dostosować je do terminologii stosowanej w przepisach UE oraz procedur homologacyjnych.
Homologowany ogranicznik prędkości w obowiązujących przepisach
Na obowiązek wyposażania określonych grup pojazdów w homologowane ograniczniki prędkości wskazuje dyrektywa Rady 92/6/EWG z dnia 10 lutego 1992 roku w sprawie montowania i zastosowania urządzeń ograniczenia prędkości w niektórych kategoriach pojazdów silnikowych we Wspólnocie, a także dyrektywa zmieniająca Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/85/WE z dnia 5 listopada 2002 r. W ustawodawstwie krajowym musimy odwołać się do ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Art. 66 ustawy Prawo o ruchu drogowym wskazuje, jak ma zostać zbudowany, wyposażony oraz utrzymywany każdy pojazd uczestniczący w ruchu. Określa on także, jakie grupy pojazdów muszą posiadać na swoim wyposażeniu homologowany ogranicznik prędkości.
Zgodnie z treścią art. 66 ust. 1a w homologowany ogranicznik prędkości montowany przez producenta lub jednostkę przez niego upoważnioną powinny zostać wyposażone:
- autobusy;
- samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5t;
- ciągniki samochodowe, dla których określono dopuszczalną masę całkowitą zespołu pojazdów powyżej 3,5t.
Homologowany ogranicznik prędkości w autobusach powinien ograniczać ich prędkość do 100 km/h, a samochodu ciężarowego i ciągnika samochodowego do 90 km/h.
Homologowany ogranicznik prędkości – zmiany wprowadzone w ustawie Prawo o ruchu drogowym
Nowe brzmienie artykułu 66 ust. 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym:
Nowelizacja wprowadziła nowe brzmienie art. 66 ust. 1a, który po zmianach brzmi następująco:
„Pojazdy kategorii M2 oraz M3 powinny być wyposażone w homologowany ogranicznik prędkości ograniczający maksymalną prędkość tych pojazdów do 100 km/h, pojazdy kategorii N2 oraz N3 powinny być wyposażone w homologowany ogranicznik prędkości ograniczający maksymalną prędkość tych pojazdów do 90 km/h. Ogranicznik prędkości powinien być montowany przez producenta lub jednostkę przez niego upoważnioną”.
Rozszerzenie art. 66 ust. 1b ustawy Prawo o ruchu drogowym
Do art. 66 ust. 1b, wskazującego na wyłączenia z obowiązku stosowania ogranicznika prędkości, dodano punkty 6) i 7). Zgodnie z nowym stanem prawnym, art. 66 ust. 1a nie będzie stosować się do pojazdu:
- specjalnego lub używanego do celów specjalnych Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Krajowej Administracji Skarbowej wykorzystywanego przez Służbę Celno-Skarbową, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Służby Ochrony Państwa i jednostek ochrony przeciwpożarowej;
- zabytkowego;
- nierozwijającego ze względów konstrukcyjnych prędkości większej niż odpowiednio określone w ust. 1a;
- używanego do prowadzenia badań naukowych na drogach;
- przeznaczonego wyłącznie do robót publicznych na obszarach miejskich;
- kategorii N3 oraz M3 o maksymalnej masie całkowitej przekraczającej 10t, zarejestrowanego przed dniem 1 stycznia 1988 r.;
- kategorii N2, M2 oraz M3 o maksymalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 10t, zarejestrowanego przed dniem 1 października 2001 roku.
Nowe brzmienie art. 64d ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym
Zmianom uległ także art. 64d ust. 3, odnoszący się do opłaty za zezwolenie kategorii V na przejazd pojazdu nienormatywnego. Zgodnie z nową treścią:
„Zezwolenie wydaje się na wniosek zainteresowanego podmiotu. Do wniosku dołącza się dowód wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia. W przypadku niewydania zezwolenia zwraca się wniesioną opłatę”.
Zmiana ta ujednolica obowiązek ponoszenia opłat za wydanie zezwoleń we wszystkich kategoriach. Zgodnie z jeszcze obowiązującym stanem prawnym, w przypadku pojazdów kategorii V opłatę za wydanie zezwolenia wnosi się przed wydaniem zezwolenia (po złożeniu wniosku).
Nowe brzmienie i rozszerzenie art. 67 ustawy Prawo o ruchu drogowym
Art. 67 ust. 1 otrzymał następujące brzmienie:
„Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego może w drodze decyzji administracyjnej, w indywidualnym, uzasadnionym przypadku, zezwolić na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinien odpowiadać pojazd, mając na uwadze:
- konieczność zapewnienia bezpiecznego korzystania z pojazdu oraz bezpieczeństwa pieszych;
- zapewnienie możliwie najmniejszego negatywnego wpływu pojazdu na środowisko i infrastrukturę drogową;
- przeznaczenie pojazdu oraz sposób jego wykorzystania”.
Przed nowelizacją osobą upoważnioną do dokonania takich odstępstw był minister właściwy do spraw transportu. Z uzasadnienia do projektu wynika, że zmiana ta została podyktowana dużą liczbą rocznie spływających do ministra wniosków. Gdyby zachować w tym zakresie jego kompetencję, pociągałoby to za sobą konieczność utworzenia nowych stanowisk pracy w ministerstwie.
Do art. 67 dodane zostały ponadto ust. 3-11. Określają one w szczególności osobę uprawnioną do złożenia wniosku oraz informacje, jakie powinien zawierać taki wniosek wraz z niezbędnymi załącznikami.
W wyniku nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym zmiany objęły także art. 80a, 80b, 80ba oraz 81b.
Zmiany w ustawie Prawo o ruchu drogowym – od kiedy?
Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2022 roku. Wyjątek w tym zakresie stanowią:
- przepisy dotyczące gromadzenia danych o wydanych zezwoleniach na odstępstwo od warunków technicznych, które wejdą w życie z dniem wdrożenia odpowiednich rozwiązań technicznych;
- zmiany wprowadzone do ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, które wejdą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
Jeśli mają Państwo dodatkowe pytania, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Transportową Legaltrans.