Urlop kierowcy zawodowego to jedno z zagadnień, które interesuje nie tylko pracowników, ale także pracodawców, gdyż to na ich barkach spoczywają wszelkie kwestie związane z prawidłowym rozdysponowaniem dni wolnych od pracy oraz wypłacaniem należnych wynagrodzeń. Stąd też jedne z regularnie zadawanych pytań dotyczą tego, jak obliczyć urlop kierowcy i jak wyliczyć wynagrodzenie za urlop kierowcy.

Urlop kierowcy zawodowego – wymiar

Kierowcom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, podobnie jak innym pracownikom podlegającym pod przepisy Kodeksu pracy, przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Prawa do tego urlopu żaden kierowca nie może się zrzec. 

Wymiar urlopu kierowcy zatrudnionego na podstawie umowy o pracę wynosi: 

  • 20 dni – jeśli jest on zatrudniony krócej niż 10 lat; 
  • 26 dni – jeśli jest on zatrudniony co najmniej 10 lat.

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu kierowcy, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy, a ponadto, z tytułu ukończenia: 

1) zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata, 

2) średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat, 

3) średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat, 

4) średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata, 

5) szkoły policealnej – 6 lat, 

6) szkoły wyższej – 8 lat. 

Okresy nauki, o których mowa powyżej, nie podlegają sumowaniu przy ustalaniu wymiaru urlopu kierowcy zawodowego.

Urlop kierowcy – jak liczyć? 

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 153 Kodeksu pracy, pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. W pierwszym roku pracy mamy zatem do czynienia z tzw. urlopem cząstkowym, który kierowca nabywa proporcjonalnie do tego, ile miesięcy przepracował. 

Prawo do kolejnych urlopów, już na zasadach ogólnych (a więc „z góry”), pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. Jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. 

W praktyce po jednym miesiącu pracy każdemu kierowcy podejmującemu pracę po raz pierwszy przysługuje 1,66 dnia urlopu wypoczynkowego, co wylicza się w następujący sposób: 1/12 x 20.  Kierowca zawodowy ze stażem pracy wynoszącym ponad 10 lat ma natomiast prawo do 2,2 dnia urlopu (1/12 x 26).

A zatem, jak obliczyć urlop kierowcy, który należałby mu się po 5 przepracowanych miesiącach, jeśli jest to jego pierwsza praca, a okres zatrudnienia wynosi mniej niż 10 lat? 

20 dni / 12 miesięcy = 1,66

1,66 x 5 przepracowanych miesięcy = 8,3 dni urlopu (w zaokrągleniu 9) 

Nieco inaczej wylicza się natomiast wymiar urlopu kierowcy zawodowego, który jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy. Wtedy też wymiar urlopu ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę 20 lub 26 dni. Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Pomimo tego, że przepisy nie nakazują zaokrąglania dni urlopowych w przypadku pierwszej pracy, to jednak, mając na względzie zasadę jednakowego traktowania pracowników, przyjmuje się, że także w ich przypadku powinno dokonywać się takiego zaokrąglenia. Nie może to natomiast prowadzić do przekroczenia limitu 20 lub 26 dni urlopowych w roku kalendarzowym. 

Urlop kierowcy zawodowego przysługujący mu po 5 miesiącach pracy w danym roku, gdy jest on zatrudniony na przykładowo ½ etatu, będziemy liczyć w następujący sposób:  

20 dni x ½ etatu x 5/12 

lub 

26 dni x ½ etatu x 5/12.

Urlop kierowcy zawodowego a wynagrodzenie

Jak wyliczyć wynagrodzenie za urlop kierowcy? Coroczny urlop wypoczynkowy kierowcy zawodowego jest urlopem w całości płatnym, co oznacza, że pracownikowi za czas wolny od pracy przysługuje wynagrodzenie. Wynika to z art. 172 Kodeksu pracy, zgodnie z którego treścią za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. 

Co do zasady pod uwagę bierze się tu wynagrodzenie zasadnicze + dodatkowe składniki wynagrodzenia (z wyłączeniem w szczególności nagród i sanitariatów), takie jak dodatki za dyżury czy wynagrodzenie za pracę w godzinach nocnych lub nadliczbowych. 

Natomiast odnośnie do zmiennych składników wynagrodzenia, te mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, a w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy. Dla kierowców zawodowych takimi zmiennymi składnikami wynagrodzenia są m.in. dodatki za pracę w innych państwach UE albo premie regulaminowe. 

Ekwiwalent za urlop kierowcy

Pieniężny ekwiwalent za urlop kierowcy przysługuje wyłącznie w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, a więc wtedy, gdy strony nie zamierzają dalej współpracować na dotychczasowych zasadach. Przepisy prawa pracy nie dopuszczają tym samym możliwości, by pracodawca uznaniowo, zamiast dni wolnych od pracy, wypłacał pracownikowi ekwiwalent pieniężny. Należy wyraźnie podkreślić, że takie praktyki są niezgodne z prawem.

Pracodawca może zrezygnować z wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany w całości lub części urlop kierowcy zawodowego tylko wtedy, gdy strony postanowią, że pozostały jeszcze urlop zostanie wykorzystany w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.

Kalkulator ekwiwalentu za urlop kierowcy

W sytuacji, gdy za niewykorzystany urlop kierowcy przysługuje ekwiwalent pieniężny, pojawia się pytanie o to, jak obliczyć należną pracownikowi kwotę. W praktyce ustalenie należnego kierowcy ekwiwalentu nie jest czynnością prostą. W tym celu rekomendujemy, by skorzystać z pomocy specjalistów ds. kadr i płac w transporcie lub opcjonalnie wspomóc się kalkulatorem ekwiwalentu za urlop kierowcy, jednakże pamiętając przy tym, że nie każdy z dostępnych kalkulatorów jest narzędziem idealnym.

Przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop należy znać w szczególności podstawę wymiaru świadczenia, współczynnik ekwiwalentu, który ustala się na każdy rok kalendarzowy z osobna (w 2024 r. współczynnik ekwiwalentu wynosił 20,92), wymiar czasu pracy i obowiązującą normę dobową, a także liczbę godzin niewykorzystanego urlopu.

Powrót do listy aktualności

Facebook